Το γραφικό χωριό που εγκαταλείφθηκε περίπου μισό αιώνα πριν και σήμερα αρχίζει σιγά σιγά να «ξαναζωντανεύει»
Πήρε το όνομά του από το ιερό του Θράκα ήρωα Ιππέα Αυλωνείτη, ενός τοπικού ήρωα που φύλαγε το πέρασμα ανάμεσα στο Παγγαίο και το όρος Σύμβολο.
Ο λόγος για το χωριό Αυλή και συγκεκριμένα την Παλιά Αυλή, την οποία οι κάτοικοί της αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν μετά τη δεκαετία του 1950, λόγω κατολισθήσεων που γινόταν στην περιοχή. Το «καινούριο» χωριό μεταφέρθηκε νοτιότερα, ουσιαστικά λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, και συγκεκριμένα στην περιοχή Γέφυρα, και μετά από δάνεια που δόθηκαν στους κατοίκους.
Οσον αφορά τη σημερινή θέση, βρίσκεται στο 26ο χλμ της παλιάς εθνικής οδού Καβάλας – Θεσσαλονίκης και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 100 μέτρων, στους πρόποδες του Παγγαίου. Διοικητικά υπαγόταν στην κοινότητα Αυλής της επαρχίας Παγγαίου, ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας εντάχθηκε στον δήμο Πιερέων.
Από το 2011 ανήκει στον καλλικρατικό δήμο Παγγαίου, της περιφερειακής ενότητας Καβάλας, στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 504 κατοίκους.
Τα σημάδια ζωής, το φυσικό κάλλος και η αναστήλωση
Διασχίζοντας λοιπόν το νέο χωριό και ανηφορίζοντας προς το Παγγαίο, σε περίπου 3,5 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένου δρόμου, θα δείτε σιγά σιγά να ξεπροβάλλει μέσα από την αγκαλιά του μυθικού βουνού, η Παλιά Αυλή. Το εγκαταλελειμμένο γραφικό χωριό, αποτελεί από μόνο του μία ανάμνηση και κάθε γωνιά του, κάθε γειτονιά, έχει να σου διηγηθεί περισσότερες από μία ιστορίες.
Τα ερειπωμένα πέτρινα σπίτια του αντιστέκονται σθεναρά στο χρόνο και αν και μισογκρεμισμένα, παραμένουν αδιάψευστοι μάρτυρες μίας άλλης εποχής, δύσκολης μεν αλλά πιο αγνής. Πολλά δε από αυτά περιμένουν ακόμη τους νοικοκύρηδες τους.
Ηδη δειλά δειλά κάποια εξ αυτών αναστηλώνονται και τα πρώτα σημάδια ζωής έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Το όμορφο παλιό χωριό, που βρίσκεται μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, άρχισε να ξαναζωντανεύει και δεν αποκλείεται και πάλι στα σοκάκια του να ακουστούν φωνές ανθρώπων και όχι μόνο τα κελαηδίσματα και τα τραγούδια των πουλιών.
Η εκκλησία του Προφήτη Ηλία
Αν επισκεφθείτε αυτή τη στιγμή την Παλιά Αυλή, σίγουρα αυτό που θα σας τραβήξει αρχικά την προσοχή είναι η εκκλησία του Προφήτη Ηλία. Λόγω της αναστήλωσής της, νομίζεις πως δεν έχει περάσει καθόλου ο χρόνος από πάνω της. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια, στη γιορτή του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου, συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου στη Θεία Λειτουργία και προσφέρεται και το κουρμπάνι.
Χτισμένη στα 1872, η εκκλησία του Προφήτη Ηλία έχει αποκτήσει το πρότερο κάλλος της. Τρίκλιτη βασιλική, έχει ορθογώνιο σχήμα με νάρθηκα στη Δυτική και Νότια πλευρά της. Οι κολώνες του ναού και η σκεπή του είναι κατασκευασμένες από κορμούς δέντρων του Παγγαίου και το τέμπλο του είναι ένα ωραιότατο τέμπλο, δείγμα λαϊκής γλυπτικής και ζωγραφιάς.
Στο προαύλιο του ναού και πίσω από το ιερό, βρίσκεται ο τάφος του παπά – Γιαννάκη Παπαϊωάννου, εφημέριου στην ενορία και μακεδονομάχου. Εχει κτισθεί και αρχονταρίκι.
Φαίνεται πάντως πως η περιοχή ήταν κατά τα βυζαντινά χρόνια μοναστική, όπως μαρτυρούν τα τοπωνύμια: «Ο παππούλης», «τα κελιά», «η Αγία Μαρίνα», αλλά και τα ερείπια της μονής της Αγίας Βαρβάρας, Βορειοδυτικά της Αυλής. Παράλληλα, στη θέση «Κερχανάς» στο Παγγαίο, 800 μέτρα περίπου ΒΔ του χωριού, δίπλα στο δρόμο προς την παλιά Αυλή έχει βρεθεί κεραμική και μεταλλουργικές σκωρίες.
Αν επισκεφθείτε την περιοχή, μπορείτε να δείτε επίσης λίγο πιο πάνω από το χωριό, ένα μικρό ρέμα, η ιδιαιτερότητα του οποίου είναι η θερμοκρασία του νερού… κρύο το καλοκαίρι, ζεστό το χειμώνα.
Το μονοπάτι της Αυλής
Από τα παλιότερα ορειβατικά μονοπάτια του Παγγαίου καθώς και αυτό που ανακαλεί τις περισσότερες αναμνήσεις στους παλιούς ορειβάτες της Καβάλας είναι το μονοπάτι της Αυλής. Ανηφορίζοντάς το, θα ανακαλύψετε όλες τις κρυμμένες ομορφιές του επιβλητικού Παγγαίου.
Το μονοπάτι ξεκινάει περίπου από την εκκλησία του χωριού. Ακολουθείτε το δρόμο παράλληλα με το τοιχίο της εκκλησίας και σε 150 περίπου μέτρα φτάνετε σε ποτίστρα με νερό. Εκεί μπορείτε να αφήσετε το αυτοκίνητό σας, προμηθευτείτε δροσερό νερό και αρχίστε την ανάβασή σας, που ξεκινά από το υψόμετρο των 400μ.
Η πυκνή σηματοδότηση του μονοπατιού θα σας βοηθήσει. Από το μονοπάτι της Αυλής μπορείτε να καταλήξετε σε τρεις δρόμους… Δεξιά στην ανηφόρα οδηγεί προς το καταφύγιο του Χατζηγεωργίου και το Τρίκορφο. Αριστερά από το μονοπάτι, για τη Μεσορόπη ενώ ο μεσαίος και πιο μικρός δρόμος οδηγεί σε 10 λεπτά στο καταφύγιο του ΕΟΣ Καβάλας και στη συνέχεια προς την κορυφή Αυγό (Πιλάφ Τεπέ).
Με πληροφορίες από dimospaggaiou.gr, hellaspath.gr, eoskavalas.gr, Wikipedia.org
