11 χιλιόμετρα έξω από τη Βέροια, στους κατάφυτους πρόποδες των Πιερίων, θα ανακαλύψετε την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου.
Γνωστή και ως «Σκήτη Βέροιας», η Πατριαρχική Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, είναι χτισμένη σε μία πανέμορφη τοποθεσία, όπου το καταπράσινο βουνό συναντά την ποταμό Αλιάκμονα και δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό που θα σας καθηλώσει.
«Σκαρφαλωμένη» σε μία πλαγιά, στους πρόποδες των Πιερίων, αγναντεύει τα στενά του μεγάλου ποταμού, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και μεγάλης οικολογικής αξίας, που περιβάλλονται από πανέμορφα δάση και βραχώδεις ορθοπλαγιές.
Δεν είναι όμως μόνο το υπέροχο φυσικό τοπίο που θα σας εντυπωσιάσει αλλά και το εσωτερικό της Μονής, όπου κυριαρχεί η πέτρα, το ξύλο και η απόλυτη ησυχία.
Ο χώρος είναι άκρως κατανυχτικός και η αίσθηση που θα σας δημιουργήσει είναι σίγουρα της γαλήνης και της ηρεμίας.
Περνώντας την πέτρινη είσοδο με την μεγάλη ξύλινη πόρτα, θα αντικρίσετε έναν περιποιημένο χώρο με κάθε λογής λουλούδια και μοσχοβολιστούς βασιλικούς ενώ τα βράχια ορθώνονται σαν προστάτες από τη μια πλευρά του.
Καθώς θα ανεβείτε τις μεγάλες σκάλες, μία δεύτερη μικρή είσοδος με ένα χειροποίητο ξύλινο σταυρό θα σας οδηγήσει στον κυρίως χώρο του Μοναστηριού καθώς και στον Ιερό Ναό.
Το πέτρινο Καθολικό είναι σε τύπο τρίκλιτης βασιλικής, με θαυμάσιες κολώνες από κορμούς δέντρων, πλούσιες παραστάσεις και επιβλητικές εικόνες.
Από εδώ θα θαυμάσετε και την εντυπωσιακή θέα στον Αλιάκμονα.
Στον χώρο θα βρείτε και παλιά αντικείμενα της καθημερινότητας που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί και πλέον μπορεί να τα δει και ο κόσμος.
Στο σημείο εκείνο, μία μικρή πόρτα, οδηγεί στα κελιά των μοναχών, αλλά και στο εκπληκτικό παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά θα το δείτε «σφηνωμένο» στα βράχια ενώ θα σας συντροφεύει ο ήχος του καταρράκτη που βρίσκεται εκεί κοντά. Χρονολογείται από το 14ο αιώνα και είναι το αρχαιότερο απομεινάρι της ιστορίας της μονής. Ακριβώς δίπλα του θα δείτε και το σπήλαιο του Αγίου Θεωνά.
Ξύλινα μπαλκόνια, πέτρινες στέγες, τρεχούμενα νερά, καταρράκτες, πέτρινη κρήνη, σπηλιές, πλακόστρωτα μονοπάτια και μία απίστευτη θέα στη χαράδρα του Αλιάκμονα, είναι μερικά από τα πράγματα που θα αντικρίσετε στην Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου.
Η ιστορική Μονή, οι Αγιοι που πέρασαν απ’ αυτήν και η καταστροφή από τους Τούρκους
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου αποτελεί ένα από τα ιστορικότερα μοναστικά κέντρα του Μακεδονικού χώρου. Είναι γνωστή και ως «Σκήτη Βέροιας» καθώς η Μονή χτίσθηκε τον 14ο αιώνα, σε Ιερά Σκήτη που υπήρχε στο σημείο από τον 9ο αιώνα.
Η αίγλη της ήταν μεγάλη καθώς ασκήτεψαν ή πέρασαν από εδώ Αγιοι της Ορθοδοξίας, όπως οι Γρηγόριος Παλαμάς με την ενδεκάδα των μαθητών του, Διονύσιος εν Ολύμπω, Κοσμάς ο Αιτωλός, Οσιος Αντώνιος (πολιούχος Βέροιας), Οσιος Θεοφάνης (πολιούχος Νάουσας), Αγιος Θεωνάς (Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης), Κλήμης, Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος και άλλοι.
Το 1822 καταστράφηκε ολοκληρωτικά από τους Οθωμανούς και τον Εμίν Εμπού Λουμπούτ πασά, ο οποίος αφού την βομβάρδισε με κανόνια στις 30 Απριλίου, μετά την έκαψε επειδή οι μοναχοί είχαν βοηθήσει τους επαναστατημένους Ελληνες.
Η Μονή ανοικοδομήθηκε τα έτη 1830-1845 οπότε και φιλοτεχνήθηκε το ολόγλυφο τέμπλο.
Διατηρεί τη μακεδονική αρχιτεκτονική της ενώ σήμερα η λειτουργεί ως Ανδρώα. Σ’ αυτήν ζουν ελάχιστοι αλλά εξαιρετικά φιλόξενοι μοναχοί, οι οποίοι διατηρούν τον ιστορικό χώρο πεντακάθαρο και περιποιημένο.
Στη Μονή φυλάσσονται λείψανα αρκετών Αγίων, όπως του Ιωάννη Προδρόμου (φάλαγγα από τα δάχτυλα της χειρός του), Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, Χαραλάμπους, Τρύφωνος, Βαρβάρας, Κοσμά και Δαμιανού, η Τίμια Κάρα του Αγίου Κλήμης Αχρίδος κ.α.
Ο επισκέπτης μεταξύ άλλων μπορεί να θαυμάσει πολλά έργα αγιογραφικής τέχνης, κάποια από τα οποία έχουν διασωθεί από την περίοδο πριν την καταστροφή του 1922.
Το Παρεκκλήσι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
Το μοναδικό κτίσμα που σώθηκε από τους Τούρκους είναι το παρεκκλήσι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος κάτω από το βράχο, το οποίο είναι το «κόσμημα» του μοναστηριού.
Σύμφωνα με τις παραδόσεις μάλιστα, το εκκλησάκι γλίτωσε την καταστροφή όταν έπεσε ένα δοκάρι από την οροφή πάνω στο κεφάλι του Τούρκου που πήγε να πυρπολήσει το ναό και τον σκότωσε.
Ο ναός είναι μονόχωρος με τρούλο και στους τοίχους του διατηρούνται θαυμάσιες τοιχογραφίες υψηλότατης τέχνης, τις οποίες πιθανότατα δημιούργησαν μαθητές του Μανουήλ Πανσέληνου.
Μία επίσκεψη στη Μονή θα σας εντυπωσιάσει και σίγουρα θα σας αγαλλιάσει την ψυχή, τόσο με τον θρησκευτικό της χαρακτήρα, όσο και με το μοναδικό τοπίο που ξεδιπλώνεται ολόγυρά της.
Extra Info
● Διοικητικά ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης & Καμπανίας.
● Πανηγυρίζει του Τιμίου Προδρόμου, στις 29 Αυγούστου, καθώς και την Κυριακή μετά των Αγίων Πάντων, όπου εορτάζει όλους τους αγίους που εγκαταβίωσαν στη μονή. Ηγούμενος είναι ο Αρχιμ. Πορφύριος Μπατσαράς.
● Ωρες επισκέψεως προσκυνητών: Κυριακή: Ολη μέρα. Δευτέρα & Παρασκευή: 5-9μ.μ. Λοιπές ημέρες: 7-1:30 μ.μ., 5-9μ.μ.
● Η πρόσβαση στη Μονή γίνεται από το δρόμο της Βέροιας, με κατεύθυνση προς τη Βεργίνα. Μετά το φράγμα του Αλιάκμονα στρίβεται δεξιά και πηγαίνετε παράλληλα με τον ποταμό. Μετά τα δύο τούνελ στρίβεται αριστερά προς τα πάνω. Υπάρχουν πινακίδες στο σημείο που θα σας καθοδηγήσουν.
Πηγές ιστορικών στοιχείων: Wikipedia.org, psigmataorthodoxias3.wordpress.com