Οσοι πιστοί παραμείνετε στη Θεσσαλονίκη και θέλετε το φετινό Πάσχα να βιώσετε μία ξεχωριστή εμπειρία, σε κλίμα κατάνυξης και θρησκευτικής ευλάβειας, οι επιλογές είναι πολλές.
Αυτό που κάνει τη Θεσσαλονίκη να ξεχωρίζει είναι οι ιστορικοί Βυζαντινοί Ναοί που την κατακλύζουν, οι περισσότεροι εκ των οποίων συγκαταλέγονται στα Παγκόσμια Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Εκτός των άλλων, ξεχωρίζουν για την ομορφιά και την αρχιτεκτονική τους, το κατανυκτικό κλίμα που δημιουργούν και τη μοναδική ατμόσφαιρα, ειδικά τέτοιες ημέρες, όπως η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης, το Πάσχα.
Αν και φέτος οι μάσκες θα παραμείνουν και ο κόσμος θα εισέρχεται στους ναούς με πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης σε ισχύ ή αρνητικό τεστ (rapid ή PCR), σίγουρα τα πράγματα είναι καλύτερα από την περσινή χρονιά.
Το Thes.gr επέλεξε δέκα Ναούς, που είναι ιδανικοί για τούτες τις μέρες και η τελετουργία σ’ αυτούς, είτε τη Μ. Εβδομάδα, είτε κατά την περιφορά του Επιταφίου, είτε την Ανάσταση, αποτελεί κάτι το μοναδικό.
1. Μονή Βλατάδων, Ανω Πόλη
Ενα από τα σημαντικότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης είναι η Μονή Βλατάδων ή Μονή Βλατταίων στην Ανω Πόλη. Πρόκειται το μοναδικό μοναστήρι της Βυζαντινής περιόδου της πόλης, που εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα.
Ιδρύθηκε κατά τα μέσα του 14ου αιώνα σε χώρο που πιθανός να φιλοξενούσε παλαιότερο ναό, από τους αδελφούς Δωρόθεο και Μάρκο Βλάττη, μαθητές του αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Γρηγορίου Παλαμά.
Σήμερα η Μονή ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Βρίσκεται σε υψόμετρο 120μ περίπου και έχει μοναδική θέα προς την πόλη της Θεσσαλονίκης. Μεγάλο ενδιαφέρον βρίσκουν και οι τουρίστες αυτές τις ημέρες που επισκέπτονται την Μονή και βιώνουν κλίμα κατάνυξης και Ελληνικού Ορθόδοξου Πάσχα.
2. Αγιος Παντελεήμονας, Καμάρα
Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στη συμβολή των οδών Αρριανού και Ιασωνίδου, μία ανάσα από την Εγνατία και πολύ κοντά στην Καμάρα και τη Ροτόντα, βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του Αγίου Παντελεήμονος.
Ο Ναός – κόσμημα, αν και μικρός, ξεχωρίζει για την ομορφιά και τη μεγαλοπρέπειά του εκτός από την πολύχρονη ιστορία του και σίγουρα δεν συμπεριλήφθηκε τυχαία στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ο προαύλιος χώρος του βυζαντινού Nαού αποτελεί πραγματικά μία όαση και θα σας μεταφέρει σε μία άλλη εποχή…
Ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονος είναι παλαιό καθολικό βυζαντινής μονής της Θεσσαλονίκης και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Χρονολογείται στα τέλη 13ου – αρχές 14ου αιώνα και ανήκει στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμένου με νάρθηκα και περιμετρική στοά, που ανατολικά απολήγει σε δύο παρεκκλήσια.
3. Παναγία Αχειροποίητος, Αγίας Σοφίας
Η εκκλησία της Παναγίας Αχειροποιήτου είναι παλαιοχριστιανική βασιλική της Θεσσαλονίκης, η οποία σήμερα σώζεται στην ίδια μορφή που κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα – γεγονός που την καθιστά μοναδική στην ανατολική Μεσόγειο.
Βρίσκεται επί της οδού Αγίας Σοφίας βόρεια του ομώνυμου ναού και πάνω από την οδό Εγνατία ,στο ύψος που περνούσε η αρχαία Βυζαντινή οδός. Η ίδρυσή της τοποθετείται στην περίοδο 450-475.
Γνωστός ως ο μεγάλος ναός της Θεοτόκου, πήρε την επωνυμία της Αχειροποιήτο, σύμφωνα με γραπτές πηγές που χρονολογούνται το 1320μ.Χ., από μια εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε κατά τον μύθο μέσα στο ναό χωρίς να έχει φιλοτεχνηθεί από ανθρώπινο χέρι (αχειροποίητη). Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της παλαιοχριστιανικής τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής με υπερώα, η οποία καταλήγει στα ανατολικά σε ημικυκλική αψίδα.
4. Αγιος Νικόλαος Ορφανός, Ανω Πόλη
Αποτελεί ξεχωριστό κομμάτι της βυζαντινής Θεσσαλονίκης (14ος αιώνας), αξεπέραστης ομορφιάς, που οφείλεται στις, μοναδικής αξίας, τοιχογραφίες του. Ο προαύλιος χώρος του Αγίου Νικολάου του Ορφανού είναι εξίσου θαυμάσιος ενώ το περιβάλλον σε ηρεμεί και σε ταξιδεύει.
Συγκαταλέγεται στα μνημεία της σύγχρονης κληρονομιάς της UNESCO και διατηρείται εξαιρετικά. Η κατανυκτική του ατμόσφαιρα, κυρίως αυτές τις ημέρες, είναι μοναδική και αξίζει να ζήσετε αυτή την εμπειρία.
5. Παναγία Χαλκέων, Δίπλα στην πλατεία Αριστοτέλους
Συγκαταλέγεται στα ιστορικότερα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης. Η Παναγία Χαλκέων ή Κόκκινη εκκλησία, όπως διαφορετικά την αποκαλούν, εξαιτίας της πλινθόκτιστης τοιχοποιίας της, στέκει στο κέντρο της πόλης αγέρωχη, εδώ και 989 χρόνια, σύμφωνα τουλάχιστον με την κτητορική επιγραφή που υπάρχει στη δυτική είσοδο της και μας πληροφορεί πως η ανέγερση έγινε το 1028.
Ο βυζαντινός ναός, που βρίσκεται νοτιοδυτικά της Ρωμαϊκής αγοράς και βόρεια από την Οδό Εγνατίας, δίπλα στην πλατεία Αριστοτέλους, είναι ο μοναδικός της Μεσοβυζαντινής περιόδου που σώζεται στην Θεσσαλονίκη.
6. Μονή Λατόμου ή Οσίου Δαυίδ, Ανω Πόλη
Στην Ανω Πόλη και στο τέρμα της οδού Αγίας Σοφίας βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία, η Μονή Λατόμου (ή Οσίου Δαυίδ όπως τη γνωρίζουν κάποιοι) που σύμφωνα με την παράδοση κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Η Μονή έχει αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη φήμη εξαιτίας ενός μοναδικού στα παγκόσμια χρονικά ψηφιδωτού, του έφηβου Ιησού Χριστού, ως όραμα του προφήτη Ιεζεκιήλ και γύρω του υπάρχουν οι τέσσερις Ευαγγελιστές.
Ανηφορίζοντας στα καλντερίμια, θα ακούσετε τις ακολουθίες από τα μεγάφωνα, ενώ όταν φτάσετε η θέα της Θεσσαλονίκης, με τις πιο κατανυκτικές ακολουθίες θα σας αποζημιώσουν.
7. Αγιοι Απόστολοι, Ολύμπου
Στην αρχή της οδού Ολύμπου, πολύ κοντά στο δυτικό σκέλος των τειχών της Θεσσαλονίκης και δίπλα στην Αγίου Δημητρίου υψώνεται η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, ένα από τα ωραιότερα και σημαντικότερα μνημεία της πόλης.
Αποτελεί το σημαντικότερο δείγμα της τέχνης της εποχής των Παλαιολόγων (1261-1453), ενώ συγκαταλέγεται στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO από το 1988. Εξέχουσας σημασίας είναι τα ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες του.
8. Αγιος Μηνάς, Ιωνος Δραγούμη και Βασ. Ηρακλείου
Ο Αγιος Μηνάς, γνωστός και ως η εκκλησία της αγοράς, αφού βρίσκεται στο σύγχρονο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, είναι η μόνη ίσως περίπτωση που το ωράριο των θρησκευτικών τελετών προσαρμόζεται σε εκείνο των καταστημάτων. Ετσι, η περιφορά του Επιταφίου γίνεται στις 5 το απόγευμα.
Πρόκειται για ιστορικό ναό της πόλης, μια από τις πρώτες χριστιανικές εκκλησίες της Θεσσαλονίκης, που πρωτοαναγέρθηκε στον 5ο μ.Χ. αιώνα και από τις λίγες που δεν μετατράπηκε σε τζαμί.
Τον Οκτώβριο του 1912, έγινε παρουσία της βασιλικής οικογένειας και των αρχών της πόλης η πανηγυρική δοξολογία για την απελευθέρωση της πόλης. Επίσης καταστράφηκε αρκετές φορές από πυρκαγιές, γι’ αυτό και οι Τούρκοι τον ονόμασαν «Γιανίκ Μαναστίρ», δηλαδή καμένο μοναστήρι.
9. Αγία Αικατερίνη, Ανω Πόλη
Μπορεί και να είναι ο πιο καλά κρυμμένος ναός της Θεσσαλονίκης καθώς τον ανακαλύπτεις ξαφνικά ανάμεσα στις πολυκατοικίες. Η Αγία Αικατερίνη βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Ανω Πόλης, βόρεια της οδού Αγίου Δημητρίου, κοντά στα βυζαντινά τείχη. Χτίστηκε γύρω στα τέλη του 13ου αιώνα, έχει αρκετά μικρό μέγεθος ενώ σαν θρησκευτικός χώρος διαπνέεται από μια πολύ πιο ήσυχη ατμόσφαιρα.
Το εσωτερικό του ναού φιλοξενεί σημαντικές βυζαντινές νωπογραφίες και καλοδουλεμένα υπέροχα χρωματισμένα μάρμαρα. Σημαντικά μέρη των παλαιότερων νωπογραφιών του, είχαν μείνει καλυμμένα για αιώνες καθώς είχαν καλυφθεί από τους Οθωμανούς.
10. Ναός Προφήτη Ηλία – Ολυμπιάδος, Ανω Πόλη
Ακόμη ένας ναός, που συμπεριλαμβάνεται στα Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μεγάλος και επιβλητικός, βρίσκεται στην Ανω Πόλη της Θεσσαλονίκης, σε ένα φυσικό ύψωμα στη συμβολή των οδών Ολυμπιάδος, Ιωάννου Βαρβάκη και Προφήτου Ηλία.
Ο αρχιτεκτονικός του τύπος, τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με πλάγιους χόρους, γνωστός ως αθωνικός ή αγιορείτικος χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για καθολικά μονών και είναι μοναδικός στην Θεσσαλονίκη.
