Συγκαταλέγεται στους πιο γνωστούς δρόμους της Θεσσαλονίκης… Με μήκος 2, 7 χιλιόμετρα συνδέει το κέντρο της πόλης με την περιοχή της Ανω Τούμπας και την Πυλαία.
Πολυσύχναστος, πολύβουος και αρκετά δημοφιλής ξεχωρίζει για την αγορά και τη ζωντάνια του, και για το λόγο αυτό δε διαφέρει σε τίποτα από έναν αντίστοιχο δρόμο στο κέντρο της πόλης, μαζί φυσικά με τα καλά και τα κακά του.
9 πράγματα που πρέπει να μάθετε για την οδό Γρηγορίου Λαμπράκη
1. Πόσοι από εσάς, ακόμη και κάτοικοι της περιοχής, γνωρίζετε πως η Γρηγορίου Λαμπράκη ξεκινάει από το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο; Ναι, καλά διαβάσατε. Η κεντρικότερη αρτηρία της Ανω Τούμπας, ξεκινάει από το Παλαί ντε Σπορ, δίπλα στην Εκθεση, περνάει από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Πολεμικό Μουσείο, «πηδάει»… πάνω από τη Λεωφόρο Κωνσταντίνου Καραμανλή και ανηφορίζει προς την Τούμπα.
2. Ξέρετε πως αυτό είναι το τρίτο όνομα της; Πριν ονομαστεί Γρηγορίου Λαμπράκη, λεγόταν Κονίτσης και ακόμη παλιότερα, Νοσοκομείου.
3. Ποια είναι η ιστορία της; Η οδός υπήρχε πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή και συνέδεε τον οικισμό της Πυλαίας με τη Θεσσαλονίκη. Το όνομά της ήταν Οδός Νοσοκομείων λόγω του ιταλικού στρατιωτικού νοσοκομείου που στεγαζόταν στο σημερινό νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων, πρώην Λοιμωδών. Αργότερα πήρε την ονομασία οδός Κονίτσης. Μεταπολιτευτικά μετονομάστηκε σε Γρηγορίου Λαμπράκη, προς τιμήν του Ελληνα πολιτικού και ακτιβιστή.
4. Η οδός, που από την περιοχή της Εκθεσης, περνάει νότια της Τριανδρίας και τις συνοικίες Άνω Τούμπα και Μαλακοπή, διασταυρώνεται με κεντρικές αρτηρίες όπως η οδός 3ης Σεπτεμβρίου, η οδός Καυταντζόγλου, η Λεωφόρος Κωνσταντίνου Καραμανλή και η οδός Κατσιμίδη, καθώς και με σημαντικές οδούς όπως η Κλεάνθους, η Διαγόρα και η Περραιβού. Καταλήγει στην οδό Σταγειρίτη, στη συνοικία Κωνσταντινουπολίτικα, που ανήκουν στο δήμο Πυλαίας.
5. Η οδός Γρηγορίου Λαμπράκη βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και αν τη διασχίσετε από την αρχή της θα συναντήσετε: Το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο (Παλέ ντε Σπορ), το Πανεπιστήμιο Μακεδονία, το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων, το Πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης στην Τούμπα, την Πλατεία Μικρασιατικού και Θρακικού Ελληνισμού, το ναό της Aγίας Βαρβάρας και το πρώην ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος. Σε μικρή απόσταση από το δρόμο βρίσκεται το γήπεδο της Τούμπας και το Δημοτικό Κολυμβητήριο.
6. Μπορεί το γήπεδο της Τούμπας να μην βρίσκεται πάνω στην Γρηγορίου Λαμπράκη, έχει συνδέσει όμως το όνομά της με την ομάδα του ΠΑΟΚ και τα παιχνίδια που γίνονται εκεί. Αλλωστε βρίσκεται μόλις μία ανάσα και «πλημμυρίζει» από κόσμο την περίοδο αγώνων.
7. Η Γρηγορίου Λαμπράκη αποτελεί σημαντική εμπορική οδό της ανατολικής Θεσσαλονίκης με αυξημένο κυκλοφοριακό φόρτο, ο οποίος σε ώρες αιχμής προσεγγίζει ακόμη και αυτόν στο κέντρο της πόλης. Η περιοχή είναι γνωστή για τα φαγάδικά της (γυράδικα κτλ), τα πολλά καφέ της και τη μεγάλη αγορά της.
8. Η οδός Γρηγορίου Λαμπράκη εξυπηρετείται από 3 λεωφορειακές γραμμές του O.Α.Σ.Θ.. Η γραμμή 14 διέρχεται αυτής μεταξύ της Λεωφόρου Κωνσταντίνου Καραμανλή και της 17ης Νοέμβρη και συνδέεται με το κέντρο της πόλης. Η γραμμή 30 εξυπηρετεί το τμήμα μεταξύ των οδών Αμμουλιανής και Περραιβού, ενώ η γραμμή 37 τη διατρέχει μεταξύ των οδών Αμμουλιανής και Διαγόρα. Λειτουργούν 2 πιάτσες ταξί, στη συμβολή της με τις οδούς Διαγόρα και Περραιβού. Από τη Διαγόρα και τη Σταγειρίτη η Λαμπράκη συνδέεται με την Περιφερειακή Οδό της Θεσσαλονίκης.
9. Το όνομά της προήλθε από έναν άνθρωπο που δολοφονήθηκε σ’αυτή την πόλη, τον Γρηγόρη Λαμπράκη. Πρόκειται για ιατρό, αθλητή και πολιτικό με έντονη δράση. Το κόμμα με το οποίο εξελέγη βουλευτής ήταν η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Η δολοφονία του έγινε από παρακρατικούς και πιο συγκεκριμένα με χτύπημα στο κεφάλι με λοστό. Πέθανε στις 27 Μαΐου 1963.
«HotSpot» στην Γρηγορίου Λαμπράκη
Αλεξάνδρειο Μέλαθρο (Γρ. Λαμπράκη 2)
Τα εγκαίνια του έγιναν στις 29 Ιουνίου 1966 από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο. Αρχικά είχε το όνομα «Εθνικόν Κλειστόν Γυμναστήριον Θεσσαλονίκης» αλλά τον Ιούνιο του 1966 πήρε την ονομασία «Αλεξάνδρειον Αθλητικόν Μέλαθρον Θεσσαλονίκης» από τον Μέγα Αλέξανδρο. Οι Γάλλοι κατασκευαστές είχαν συμμετοχή και στην κατασκευή του «Palais des Sports de Gerland» της Λυών της Γαλλίας και λόγω της ομοιότητας απέκτησε το ψευδώνυμο Παλαί ντε Σπορ.
Στις 7 Μαΐου του 2013, ύστερα από απόφαση της πολιτείας, η κεντρική σάλα του Αλεξανδρείου (ο αγωνιστικός χώρος) μετονομάστηκε σε Σάλα Νίκος Γκάλης (Nick Galis Hall), προς τιμήν του Νίκου Γκάλη. Αρχικά το γήπεδο φιλοξενούσε όλες τις ομάδες καλαθοσφαίρισης και πετοσφαίρισης της Θεσσαλονίκης, σταδιακά όμως όλες αποχώρησαν έχοντας αποκτήσει τις δικές τους έδρες. Σήμερα χρησιμοποιείται αποκλειστικά από την ομάδα του Άρη. Επίσης το γήπεδο φιλοξενεί και άλλες αθλητικές όπως και καλλιτεχνικές δραστηριότητες πέρα από το μπάσκετ.
Πολεμικό Μουσείο (Γρ. Λαμπράκη 4)
Το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 2000. Στεγάζεται σε κτίριο που κατασκευάστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα από τον Ιταλό Βιταλιάνο Ποζέλι. Το Πολεμικό Μουσείο σήμερα φιλοξενεί στις συλλογές του περισσότερα από 10.000 κειμήλια που σχετίζονται με τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της Ελλάδος.
Νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων Θεσσαλονίκης (Γρ.Λαμπράκη 13)
Το νεοκλασικό κτίριο του νοσοκομείου χτίστηκε τη δεκαετία του 1890 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πιέρο Αριγκόνι για λογαριασμό της Εθνικής Ένωσης Βοήθειας προς τους Ιταλούς ιεραπόστολους και λειτούργησε αρχικά ως Ιταλικό Γενικό Νοσοκομείο. Στην πορεία των χρόνων έγιναν ορισμένες τροποποιήσεις και αλλαγές στο κτίριο από τον αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι. Από το 1945 λειτούργησε ως «νοσοκομείο λοιμωδών νόσων». Το 1984 χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πλέον ονομάζεται Νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων Θεσσαλονίκης.
Πλατεία Μικρασιατικού και Θρακικού Ελληνισμού (Γρ. Λαμπράκη 104)
Η κεντρική πλατεία της Τούμπας, είναι η πλατεία Μικρασιατικού και Θρακικού Ελληνισμού και βρίσκεται στην Ανω Τούμπα. Ονομάστηκε έτσι το 2010, στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής αλλά και ως φόρος τιμής στους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας που προέβλεπε η συνθήκη της Λωζάνης.
Στο χώρο γύρω από την πλατεία βρίσκονται οι σημαντικότερες αθλητικές και πολιτιστικές υποδομές της περιοχής, όπως το γήπεδο της Τούμπας, το οποίο φιλοξενεί της αθλητικές δραστηριότητες του αθλητικού σωματείου ΠΑΟΚ, το Πολιτιστικό Κέντρο και το Κολυμβητήριο. Εδώ η οδός συνδέεται με την Κλεάνθους.
Εκκλησία Αγίας Βαρβάρας (Γρ. Λαμπράκη 106)
Η Αγία Βαρβάρα χτίστηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1918, με πρωτοβουλία του αξιωματικού Ιωάννη Ζαχαρόπουλου. Για την ανέγερσή της χρησιμοποιήθηκαν παλιά υλικά του στρατού. Το εκκλησάκι οικοδομήθηκε με την επίβλεψη των αξιωματικών του πυροβολικού, γι’ αυτό πήρε το όνομα της προστάτιδας του Αγίας Βαρβάρας ενώ οι πρόσφυγες από το Φερτέκι της Νεαπόλεως έφεραν στην Αγία Βαρβάρα την εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Το 1927 έπαψε να είναι στρατιωτική εκκλησία (μετά την κατάρρευση του μετώπου) και έγινε ενοριακή.
Από το 1927 μέχρι και το 1929 συνεργαζόταν με την Αγία Μαρίνα (κοινή κολυμπήθρα και κοινή νεκροφόρα με άλογα για τη μεταφορά των νεκρών στο νεκροταφείο του Αγίου Παύλου στη Μαλακοπή). Από το 1948 έως το 1954 κτίστηκε μεγάλη εκκλησία δίπλα στην παλιά. Στον περίβολό του υπάρχει ο αρχικός ναός που σήμερα τιμάται επ’ ονόματι του Αγίου Στεφάνου.
Πρώην Ορφανοτροφείο Θηλέων «Μέγας Αλέξανδρος» (Γρ. Λαμπράκη με Παυσίλυπου) 
Το ορφανοτροφείο θηλέων «Μέγας Αλέξανδρος» είχε ιδρυθεί το 1934, με σκοπό να στεγάσει τα ορφανά κορίτσια που έφτασαν στη Θεσσαλονίκη μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Περιελάμβανε σχολείο, εργαστήρια ταπητουργίας και κεντημάτων. Σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία του το 2000 και έκτοτε παρέμενε εγκαταλειμμένο, ενώ από το 2005 τελούσε υπό κατάληψη από νεαρά άτομα. Το 2016 κατεδαφίστηκε.
Πηγή: wikipedia.org
