Αυτή την περίοδο μπορεί να το συναντήσετε ως «ζιζάνιο» στον κήπο σας ή ανάμεσα στα λαχανικά σας και το πιο πιθανό είναι να το βγάλετε και να το πετάξετε.
Γνωρίζετε όμως πως η γλιστρίδα είναι ένα φυτό με ιστορία 2.000 ετών και πλούσιες ιδιότητες, που όταν τις μάθετε σίγουρα θα το αναζητήσετε;
Η Αντράκλα ή ανδράχλη ή γλυστρίδα (επιστ. Ανδράχνη η ολησθηρίς, Πορτουλάκη η λαχανώδης, στα λατ. Portulaca oleracea) είναι είδος του γένους Πορτουλάκη. Είναι γνωστό σαλατικό που φύεται άφθονα, χωρίς ιδιαίτερη καλλιέργεια. Στην Ελλάδα, σε πολλά μέρη, εκτός από τις παραπάνω ονομασίες λέγεται και πιρπιρίμι, αντραχλίδα ή σκλιμίτσα ή χοιροβότανο ή τρευλό ή και γλυστιρίδα.
Το υποτιμημένο αυτό χορταράκι, που οι περισσότεροι το θεωρούν ζιζάνιο, είναι γεμάτο από ωφέλιμα για τον οργανισμό μας συστατικά και πλούσιες ιδιότητες.
«Γλιστρίδα έφαγες;»
Ολοι γνωρίζουμε την ερωτηματική φράση «Γλιστρίδα έφαγες;». Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία η κατανάλωση αντράκλας επιφέρει ευφράδεια και ταχύτητα λόγου, γι’ αυτό και σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αν κάποιος μιλά γρήγορα και συνέχεια, οι συνομιλητές του κάνουν την παραπάνω ερώτηση.
Φυτρώνει την άνοιξη και ανθίζει και καρπίζει το Μάιο με Ιούνιο και πολλές περιοχές και Ιούλιο. Ο βλαστός της είναι λείος, έρπει στο έδαφος, είναι σαρκώδης, όπως και τα φύλλα της που είναι λεία, ροπαλοειδή, ενώ τα άνθη της είναι μικρά κίτρινου χρώματος κατά δέσμες.
Η γλιστρίδα είναι φυτό της Περσίας και είναι πολύ γνωστή στη Μεσόγειο, στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ασία, ενώ και καλλιεργείται εντατικά στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ολλανδία, στην Aπω Ανατολή και στην Ινδία. Οι βλαστοί και τα φύλλα της χρησιμοποιούνται στην κινεζική βοτανοθεραπεία.
Η χρήση της είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Ο πατέρας της βοτανικής ο Θεόφραστος (372-287 π.Χ.), σύστηνε τη γλιστρίδα ως φάρμακο για την καρδιακή ανεπάρκεια, το σκορβούτο, τον πονόλαιμο, τον πόνο στα αφτιά, το οίδημα στις αρθρώσεις και την ξηροδερμία.
O Γαληνός τη χορηγούσε για οδοντικές και στοματικές παθήσεις. O Ιπποκράτης τη χρησιμοποιούσε για την αντιμετώπιση γυναικολογικών παθήσεων (βιταμίνη Ε) και ο Διοσκουρίδης ως καθαρτικό, διουρητικό, αντιπαρασιτικό, αλλά και για οφθαλμικές παθήσεις (βιταμίνη Α), την επούλωση πληγών (βιταμίνη C, ω-3 λιπαρά οξέα), καθώς και για τον κατευνασμό της σεξουαλικής επιθυμίας, εξαιτίας της «νορεπινεφρίνης» που περιέχει το φυτό αυτό.
Πλούσιo σε λιπαρά Ω-3, βιταμίνη Ε και σε αντιοξειδωτικά
Αυτό λοιπόν το ταπεινό χορταράκι είναι πλούσιο σε θεραπευτικές ιδιότητες. Μεταξύ αυτών διαθέτει επουλωτικές και διουρητικές ενώ έχει και φαρμακευτική δράση σε καρδιακές ανεπάρκειες, φλεγμονώδεις καταστάσεις, και γαστρεντερικές και στομαχικές διαταραχές.
Εχει μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά Ω-3 (400mgr/100gr), σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ε, Β-καροτένιου και είναι πολύ πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
Ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο στεφανιαίας καρδιακής νόσου, προστατεύουν πιθανώς από τον καρκίνο, τις φλεγμονώδεις παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια ενώ βοηθάνε στην πρόληψη της ADHD, τον αυτισμό, και άλλα αναπτυξιακά προβλήματα στα παιδιά.
Είναι αποτελεσματική επίσης στην αντιμετώπιση προβλημάτων του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος, είναι διουρητική και ανθελμινθική, ανακουφίζει από τη δυσεντερία, τη γαστρεντερίτιδα και τη διάρροια.
Ο χυμός και το αφέψημα της χρησιμοποιούνται για εξωτερικές πλύσεις, ανακουφίζοντας δερματικές παθήσεις, ως αντίδοτο για τα κεντριά της σφήκας και τα δαγκώματα των φιδιών.
Τα σαρκώδη φύλλα της περιέχουν πολύ νερό (95%) και πολλές θρεπτικές ουσίες, όπως μεταλλικά στοιχεία (ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, χαλκό), ω-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνες C, Ε, Α, Κ και κόμμι (πολυσακχαρίτης που απορροφάται κυρίως από το παχύ έντερο και διατηρεί υγιή τη χλωρίδα του).
Μια μερίδα γλιστρίδες καλύπτουν τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη Ε και γλουταθειόνη – ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Η γλιστρίδα επίσης είναι ιδανική ως τονωτικό, σταματάει τον πονοκέφαλο που προκύπτει από δίψα ή ζέστη, αλλά και την ίδια την δίψα βάζοντας 2-3 φύλλα κάτω από τη γλώσσα. Επίσης, κοπανισμένη, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντιπυρετικό, αναλγητικό, μυοχαλαρωτικό και διουρητικό.
Προσοχή: Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η χρήση της πρέπει να είναι προσεκτική. Επίσης, επειδή περιέχει οξαλικό οξύ, καλό είναι να αποφεύγεται απ’ όσους ταλαιπωρούνται από πέτρες στο ουροποιητικό σύστημα. Μια άλλη ιδιότητα της γλιστρίδας είναι ότι συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία οπότε χρειάζεται να τρώγεται με φειδώ από τους υπερτασικούς.
Η χρήση της γλιστρίδας στη γαστρονομία
Για τους γαστρονόμους η γλιστρίδα είναι ένα υπέροχο ορεκτικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ποικίλους τρόπους.
Μπορεί να καταναλωθεί ωμή ή μαγειρεμένη.
Η ευχάριστη αλμυρόξινη, χυμώδης και δροσερή της γεύση ταιριάζει πολύ με πράσινες σαλάτες καθώς και με ντοματοσαλάτα, ενώ επίσης μπορεί να μαγειρευτεί με κρέας ή ψάρι, ακόμη να μπει και σε σάντουιτς. Πολλοί την κάνουν και τουρσί.
