Τρία σημαντικά σιδηροδρομικά έργα που θα αλλάξουν τον χάρτη των μεταφορών στη Βόρεια Ελλάδα εισέρχονται σε τροχιά υλοποίησης από την ΕΡΓΟΣΕ, ενώ με ταχείς ρυθμούς προχωρούν και τα εν εξελίξει έργα στο δίκτυο της Ελλάδας, με τα οποία αναβαθμίζονται 370 χλμ. γραμμών.
Το action plan της ΕΡΓΟΣΕ στη Βόρεια Ελλάδα έχει θέσει σε άμεση προτεραιότητα την υλοποίηση μιας σειράς έργων εθνικής και διεθνούς εμβέλειας, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ, τα οποία σταδιακά θα αρχίσουν να μπαίνουν σε φάση κατασκευής.
Βάσει του σχεδιασμού της ΕΡΓΟΣΕ, τα έργα αυτά θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να εκμεταλλευθεί τους ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς άξονες, οι οποίοι συνιστούν μεγάλη ευκαιρία οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα. Ιδιαίτερα η Βόρεια Ελλάδα, ως συνδετικός κρίκος με Ασία, Βαλκάνια και Ευρώπη, αλλά και χάρη στα λιμάνια της, έχει όλες τις δυνατότητες να καταστεί hub μεταφορών τα επόμενα χρόνια.
Το πρώτο κομβικό έργο αφορά την κατασκευή νέας γραμμής στο τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες. Μόλις προ ημερών αποσφραγίστηκαν οι προσφορές και ο μειοδοτικός διαγωνισμός βρίσκεται ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωση του.
Το έργο αυτό με προϋπολογισμό 192,3 εκατ. ευρώ, έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη(CEF) 2021-2027». Θα κατασκευαστούν υποδομή, επιδομή, σταθμοί και στάσεις για τη νέα γραμμή Ν. Καρβάλη – Τοξότες, μήκους 32 χλμ. περίπου, καθώς και γραμμή από Ν. Καρβάλη προς τον νέο εμπορευματικό λιμένα Καβάλας, μήκους περίπου 5,3 χλμ.
Επιτυγχάνεται δηλαδή η πολύ σημαντική σύνδεση του νέου εμπορευματικού λιμένα Καβάλας με το σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, με τα στρατηγικά οφέλη που αυτό συνεπάγεται.
Παράλληλα όμως η σιδηροδρομική αυτή σύνδεση θεωρείται καίριας σημασίας για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, καθώς:
* Συνεισφέρει στην ολοκλήρωση του ευρωπαϊκού διαδρόμου ΒΒΑ (Baltic, Black, Aegean Seas)
* Εντάσσεται στην ευρωπαϊκή γεωγραφική ομπρέλα του project «Three Seas Initiative (Baltic-Black-Adriatic)».
Χρειάστηκε πάντως να ξεπεραστούν αρκετά εμπόδια για να καταφέρει η ΕΡΓΟΣΕ να φτάσει στη δημοπράτηση του. Η κατασκευή της νέας αυτής γραμμής στο τμήμα Νέα Καρβάλη – Τοξότες, αρχικά περιλαμβανόταν στο ευρύτερο έργο Θεσσαλονίκη – Τοξότες που δημοπρατείται με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου. Λόγω όμως δυσκολιών που έχουν να κάνουν με την επίλυση τεχνικών θεμάτων στο τμήμα νέας χάραξης της γραμμής από Θεσσαλονίκη έως Νέα Καρβάλη, η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, υπό τον Χρήστο Παληό, επικέντρωσε τις προσπάθειες της για την ταχύτερη δυνατή υλοποίηση του έργου στο τμήμα Ν. Καρβάλη – Τοξότες.
Το δεύτερο σιδηροδρομικό έργο αφορά την αναβάθμιση της γραμμής Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο, συνολικού προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ , ένα έργο που δημοπρατεί η ΕΡΓΟΣΕ με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Εντός του 2025, προγραμματίζεται η υποβολή δεσμευτικών οικονομικών προσφορών και η ανάδειξη αναδόχου.
Τον περασμένο Ιούλιο επετεύχθη η έγκριση χρηματοδότησης από το CEF 2021-2027, ποσού 219,6 εκατ. ευρώ, για τμήμα του έργου και σύμφωνα με πληροφορίες στην πρόσκληση που θα ανοίξει από την ΕΕ εντός των επόμενων ημερών θα εξασφαλιστεί και το υπόλοιπο ποσό.
Η στρατηγική αξία αυτού του έργου είναι μεγάλη, καθώς με την ολοκλήρωσή του, θα βελτιωθούν οι διασυνοριακές συνδέσεις µε τη Βουλγαρία στο Ορµένιο και την Τουρκία στο Πύθιο.
Ταυτόχρονα όμως θα ενισχύσει την εμπορευματική και επιβατική κίνηση προς την Ανατολική Ευρώπη, διασυνδέοντας τα λιμάνια της Βορείου Ελλάδας με το λιμάνι του Μπουργκάς στη Μαύρη Θάλασσα και τα λιμάνια στον Δούναβη.
Επιπλέον, ο συγκεκριμένος σιδηρόδρομος θα μπορεί να λειτουργεί και ως γραμμή προαστιακής εξυπηρέτησης των περιοχών κατά μήκος του ποταμού Έβρου.
Πέραν των διασυνοριακών και διαπεριφερειακών σιδηροδρομικών έργων, η ΕΡΓΟΣΕ επισπεύδει την ανάπτυξη του δικτύου του Δυτικού Προαστιακού Σιδηρόδρομου της Θεσσαλονίκης και τη σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου προβλήτα λιμένα Θεσσαλονίκης.
Εντός του 2025 προγραμματίζεται η υποβολή προσφορών για το έργο. Με προϋπολογισμό 53,4 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ), το έργο περιλαμβάνει:
-την κατασκευή μιας μεγάλης σιδηροδρομικής γέφυρας μήκους 1 χλμ. που αντικαθιστά τη σημερινή ισόπεδη σύνδεση του λιμένα από την Πύλη 11
-την ανάπτυξη δικτύου προαστιακού σιδηροδρόμου στη Δυτική Θεσσαλονίκη με 7 νέες σιδηροδρομικές στάσεις.
Εκτός από τις νέες επεκτάσεις του σιδηροδρομικού δικτύου, η ΕΡΓΟΣΕ «τρέχει» μια σειρά έργων στον εθνικό σιδηροδρομικό άξονα, από την Πάτρα μέχρι τον Προμαχώνα και την Ειδομένη.
Πρόκειται για συμβασιοποιημένα έργα ύψους 438,5 εκατ. ευρώ, με τα οποία αναβαθμίζονται 370 χλμ. γραμμών σε σύνολο 920 χλμ. σιδηροδρομικού δικτύου.
Θεσσαλονίκη -Ειδομένη: Ανοίγει ο δρόμος για διεθνή επιβατικά δρομολόγια
Κανονικά προχωρούν οι εργασίες εκσυγχρονισμού της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, μια από τις πιο σημαντικές διασυνοριακές συνδέσεις προς τις βαλκανικές χώρες και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Με την ολοκλήρωση του σημαντικού αυτού έργου από την ΕΡΓΟΣΕ, η οποία εκτιμάται στις αρχές του 2026, αναβαθμίζεται η υφιστάμενη σήμερα ηλεκτροκινούμενη σιδηροδρομική γραμμή που οδηγεί στη Βόρεια Μακεδονία και από κει στην Κεντρική Ευρώπη, ανοίγοντας και πάλι τον δρόμο για διεθνή επιβατικά δρομολόγια.
Ταυτόχρονα όμως, ο εκσυγχρονισμός του άξονα Θεσσαλονίκη – Ειδομένη θα βελτιώσει τις εμπορευματικές μεταφορές προς το εξωτερικό, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της διακίνησης containers μέσω σιδηροδρόμου προς τα Δυτικά Βαλκάνια.
Πρόκειται για μια γραμμή βαρύνουσας σημασίας για τη χώρα, καθώς ως διασυνοριακό τμήμα του βασικού δικτύου ΔΕΔ-Μ (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών που συνδέει τις περιφέρειες εντός της Ε.Ε. και εξασφαλίζει τις πολυτροπικές επιβατικές και εμπορικές μετακινήσεις) μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μεταφορά μερίδιου των μεταφορών από τους οδικούς στους σιδηροδρομικούς άξονες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ