«Κύριε Νίκο, μαύρα μάτια κάναμε να σας δούμε», είπε η κορούλα του αγαπημένου μου φίλου, ένα καταπληκτικό 13χρονο κοριτσάκι.
«Ναι αλλά τώρα έχω κάνει το εμβόλιο και μπορώ να έρχομαι να σας βλέπω όποτε θέλω.»
«Ποιο εμβόλιο κάνατε κύριε Νίκο; Φαντάζομαι το Moderna μια και είστε και τόσο μοντέρνος!» είπε μέσα σε ιδιαίτερα τρυφερά γελάκια.
«Όντως αυτό έκανα. Ήθελα μάλιστα να σου πω πως όταν το έκανα ήμουν πραγματικά συγκινημένος.»
«Και γιατί αυτό; Επειδή τώρα θα μπορείτε να έρθετε να μας δείτε και να μας πείτε τις ωραίες επιστημονικές ιστορίες σας;»
«Όχι μόνο για αυτό αλλά γιατί με την συμμετοχή μου στο εμβόλιο έγινα μάρτυρας ενός σύγχρονου θαύματος. Το να έχουμε αναπτύξει εμβόλιο, και όχι μόνο ένα, κατά ενός προηγουμένως άγνωστου ιού, σε λιγότερο από ένα χρόνο από την δημοσιοποίηση της γενετικής κατασκευής του ιού, είναι άνευ προηγουμένου στην ιστορία του εμβολιασμού. Όταν μάλιστα για άλλους ιούς χρειαστήκαμε πολλά χρόνια και μερικές φορές και δεκαετίες.»
«Και πως έγινε κάτι τέτοιο τόσο γρήγορα κύριε Νίκο;»
«Αυτό έγινε γιατί η δουλειά δεν ξεκίνησε με την δημοσιοποίηση της γενετικής κατασκευής του ιού, δηλαδή με το πως είναι φτιαγμένος ο ιός, κάτι που έγινε τον Ιανουάριο το 2020, αλλά πολύ πιο πριν.»
«Αλλά από πότε ξεκίνησε;» ρώτησε με τρομερό ενδιαφέρον ζωγραφισμένο στο πρόσωπο της η μικρή μου φίλη.
«Πριν 15 χρόνια! Όταν ένας επιστήμονας που ονομάζεται Drew Weissman μαζί με την συνεργάτιδα του, την Katalin Kariko, στο Πανεπιστήμιο της Πεννσυλβανίας, βρήκανε ένα τρόπο να δίνουν με ένεση mRNA σε ποντικάκια χωρίς αυτά να πεθαίνουν από τις επιβλαβείς φλεγμονές που θα μπορούσαν να προκληθούν από την είσοδο στον οργανισμό τους από κάτι που δεν αναγνώριζαν τα ζωάκια.»
«Τι είναι αυτό το mRNA;»
«Τα mRNA είναι γενετικά μόρια που μεταδίδουν τις γεννητικές οδηγίες από το DNA προς το κύτταρο για την σωστή κατασκευή των πρωτεϊνών του. Οι πρωτεΐνες είναι κάτι σαν ας πούμε τα δομικά υλικά του κυττάρου. Αυτές λοιπόν οι οδηγίες μπορούν στην κυριολεξία να διδάξουν στα κύτταρα μας να φτιάξουν ό, τι χρειαζόμαστε, για παράδειγμα αντισώματα, για να σκοτώσουν τον ιό μιας ασθένειας. Όταν λοιπόν το mRNA χρησιμοποιείται σε ένα εμβόλιο, η βασική ιδέα είναι η ίδια με κάθε άλλο εμβόλιο: εκθέτουμε τους ανθρώπους σε έναν ιό με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αρρωστήσουν.»
«Και τι ακριβώς κάνουμε μέσα μας στο εμβόλιο;»
«Το ανοσοποιητικό μας σύστημα που είναι η άμυνα μας, ανταποκρίνεται κάνοντας προσαρμοσμένα αντισώματα και ουσιαστικά θυμάται πώς να κάνει περισσότερα σε περίπτωση πραγματικής μόλυνσης. Στα περισσότερα παραδοσιακά εμβόλια, αυτή η έκθεση επιτυγχάνεται με τη χορήγηση μιας εξασθενημένης μορφής του ιού ή ορισμένων από τις συστατικές του πρωτεΐνες. Τα εμβόλια Pfizer και Moderna, από την άλλη πλευρά που χρησιμοποιούν mRNA, πραγματοποιούν την παραγωγή αυτών των πρωτεϊνών μέσα στα κύτταρα του ατόμου.»
«Και πως συγκρίνονται αυτά τα mRNA εμβόλια με τα παραδοσιακά;»
«Σε αντίθεση με τα εμβόλια εξασθενημένων ιών, το mRNA εμβόλιο δεν είναι μολυσματικό και δεν ενσωματώνεται στο DNA, στον γενετικό κώδικα, επειδή δεν μπορεί να εισέλθει στον πυρήνα των κυττάρων που περιέχει DNA. Το mRNA αποικοδομείται επίσης γρήγορα στο σώμα. Η πρόσφατη τεχνολογία, που ουσιαστικά ξεκίνησαν οι Weismann και Kariko έχει τροποποιήσει το μόριο mRNA για να το καταστήσει πιο σταθερό συσκευάζοντας τα μόρια σε λίπη (που ονομάζονται λιπίδια), αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα παράδοσής τους στα κύτταρα. Το mRNA εμβόλιο μπορεί να σχεδιαστεί γρήγορα και να αλλαχθεί, εάν είναι απαραίτητο, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα προσαρμόσιμο σε διαφορετικούς ιούς ή μεταλλάξεις τους. Το κόστος είναι επίσης χαμηλότερο και θα συνεχίσει να μειώνεται καθώς η τεχνολογία βελτιώνεται.»
«Πρέπει αυτοί οι δυο επιστήμονες να πάρουν το Nobel, κύριε Νίκο!!!»
«Συμφωνώ απόλυτα. Όμως δεν είναι μόνο αυτοί. Ας μην ξεχνάμε τους Peter Kwong, Jason McLellan, Barney Graham, Kizzmekia Corbett, μία αφροαμερικανή επιστήμων, Andrew Ward, και των ανθρώπων που δουλεύουν μαζί τους εδώ και χρόνια. Αυτοί οι επιστήμονες ουσιαστικά μετέφεραν την γνώση τους σε ανοσογόνα που δούλευαν για άλλους ιούς όπως το HIV, SARS, RSV, MERS, στον σχεδιασμό εμβολίων για COVID μέσω των εταιριών της MODERNA και της PFIZER/BioNTech. Αυτά τα εμβόλια πέρασαν επίσης δοκιμές φάσης 3 με ασθενείς σε μια εποχή που το επίπεδο της εξάπλωσης του COVID ήταν εξαιρετικά υψηλό. Αυτό επέτρεψε την έγκαιρη και γρήγορη επίτευξη αποτελεσμάτων σε επίπεδο άνω του 90%.»
«Δηλαδή κύριε Νίκο, έγινε πολύ δουλεία από πολλούς ανθρώπους εδώ και χρόνια!»
«Βέβαια. Η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα με την οποία αναπτύχθηκαν αυτά τα εξαιρετικά αποτελεσματικά εμβόλια για τη διάσωση εκατομμυρίων ζωών οφείλεται σε μια φοβερή προσπάθεια πολλών επιστημόνων από διάφορες βασικές και κλινικές εφαρμόσιμες επιστήμες. Αυτή η προσπάθεια ήταν σε εξέλιξη, χωρίς δημοσιότητες και άλλες φανφάρες, για δεκαετίες πριν από την εκδήλωση της πανδημίας.»
«Ευτυχώς λοιπόν που έχουμε εσάς τους επιστήμονες, κύριε Νίκο, και ειδικά αυτούς που κάνουν τα εμβόλια, και δουλέψανε και δουλεύουν νύχτα μέρα για χρόνια για να μας βοηθήσουν με αυτό το κακό. Τους ευχαριστώ από την καρδιά μου για το υπέροχο αυτό δώρο που μας έκαναν, τα εμβόλια του COVID. Πρέπει να έχουν την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό όλων των ανθρώπων. Κύριε Νίκο, σας αφήνω τώρα. Θα πάρω τηλέφωνο τον παππού και την γιαγιά που φοβούνται να κάνουν το εμβόλιο γιατί λένε ότι έγινε πολύ γρήγορα. Μην σας χάσουμε όμως εσάς ξανά! Σας παρακαλώ πολύ!»
Πηγές
1. This scientist paved way for new Pfizer vaccine | RNA research opens up new possibilities (https://www.texarkanagazette.com/news/features/story/2020/nov/17/scientist-paved-way-new-pfizer-vaccine-rna-research-opens-new-possibilities/849413/ )
2. The story behind COVID-19 vaccines (https://science.sciencemag.org/content/372/6538/109 )
3. Shot in the Arm: Groundbreaking COVID-19 vaccine research by alumnus Dr. Barney Graham began at Vanderbilt decades ago (https://news.vanderbilt.edu/2021/03/17/shot-in-the-arm-groundbreaking-covid-19-vaccine-research-by-alumnus-dr-barney-graham-began-at-vanderbilt-decades-ago/ )
4. They spent 12 years solving a puzzle. It yielded the first COVID-19 vaccines. (https://www.nationalgeographic.com/science/article/these-scientists-spent-twelve-years-solving-puzzle-yielded-coronavirus-vaccines )
Δρ. Νικόλαος Στεργίου
Assistant Dean and Director of the Division of Biomechanics and Research Development,
Distinguished Community Research Professor and Founding Chair of the Department of Biomechanics,
Director of the Center for Research in Human Movement Variability,
University of Nebraska at Omaha; Professor of the Department of Environmental Agricultural and Occupational Health,
University of Nebraska Medical Center; President of the American Society of Biomechanics
