Για τέσσερις ημέρες η 20ή Διεθνής Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης προσέφερε στους δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο του βιβλίου καλύπτοντας μια μεγάλη γκάμα προτάσεων και ιδεών.
Από τις 16 έως τις 19 Μαΐου οι εγκαταστάσεις της ΔΕΘ μετατράπηκαν σε μια “κυψέλη” πολιτισμού για κάθε γούστο, με πάρα πολλές εκδηλώσεις ανοίγοντας ένα ζωντανό διάλογο με τον λάτρεις του βιβλίου.
Η φετινή επετειακή 20η διοργάνωση της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου κατέγραψε εντυπωσιακούς αριθμούς, καθώς η επισκεψιμότητα κυμάνθηκε στα 85.000 άτομα, ένα άκρως επιτυχημένο νούμερο. Αλλά εκτός του ποσοτικού, η ποιότητα της Εκθεσης ήταν ένα στοιχείο που κέρδισε άκρως θετικά σχόλια.
Νίκος Κούκης: «Οι τέσσερις πυλώνες της επιτυχίες της Εκθεσης»
Ο Νίκος Κούκης, Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, μιλώντας στο Thes.gr, σημείωσε πως η φετινή Διεθνής Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης σημείωσε επιτυχία στηριζόμενη σε τέσσερις πυλώνες, την επισκεψιμότητα, το Εμιράτο της Σάρτζα που ήταν τιμώμενο, το επαγγελματικό πρόγραμμα της Εκθεσης και η ψηφιακή πλοήγηση που δίνει νέα προοπτική.
Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε: “Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος γι αυτό το έργο που κάναμε. Τέσσερις ημέρες που θεμελιώθηκαν στη συστηματική δουλειά των προηγούμενων μηνών. Εκτός από τα ποιοτικά στοιχεία, έχουμε την εμπορική επιτυχία για τους Ελληνες εκδότες”.
Παράλληλα, στάθηκε στην παρουσία του Εμιράτου της Σάρτζα, λέγοντας μεταξύ άλλων: “Αυτό το Εμιράτο από ένα ψαροχώρι πριν μερικά χρόνια κατάφερε να γίνει πολιτιστικό κέντρο της περιοχής. Είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση προς όλους. Η Sheikha Bodour είναι εκείνη που από την πρώτη στιγμή της επαφής μας επιδίωξε να έρθει το Εμιράτο στην Θεσσαλονίκη. Η επαφή αυτή είναι ένα δυναμικό άνοιγμα στον αραβικό κόσμο. Δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους μια τέτοια πνευματική σχέση με εμπορική προοπτική”.
Νόπη Χατζηγεωργίου: «Η νέα γενιά μάς κάνει αισιόδοξους»
Η Νόπη Χατζηγεωργίου, Γενική Συντονίστρια της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, μίλησε στο Thes.gr, και μετέφερε τον ενθουσιασμό του κοινού της Εκθεσης που την αγκάλιασε με θέρμη και φέτος: “Γιόρτασε το βιβλίο, οι αναγνώστες, οι συγγραφείς, οι εκδότες, οι μεταφραστές, άνθρωποι απ’όλο τον κόσμο με τιμώμενη την Σάρτζα. Ηταν μια πραγματική γιορτή, λαμπερή και χαρούμενη γεμάτη βιβλία και ιδέες, όπως είναι και το σύνθημά μας. Ηταν πιο διεθνής από ποτέ, πιο ζωντανή, με πολύ νέο κόσμο που μας κάνει αισιόδοξους. Μια νέα γενιά που αναζητεί βιβλία, ακούει, παίρνει μέρος στο διάλογο. Είναι μια έκθεση που απευθύνεται σε όλους, μια ανοικτή πλατφόρμα διαλόγου για όλες τις ηλικίες και γούστα. Θέλουμε να είναι μια συνάντηση των βιβλιόφιλων και να γιορτάζουμε όλοι μαζί και να χαιρόμαστε”.
Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν τεράστιο σε όλη τη διάρκεια της Εκθεσης κατακλύζοντας τους χώρους της ΔΕΘ και παρακολουθώντας τις παράλληλες εκδηλώσεις και παρουσιάσεις. Επίσης, την επισκέφθηκαν πολλοί εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής, μεταξύ αυτών ο υφυπουργός Πολιτισμού αρμόδιος για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, Χρήστος Δήμας, που εγκαινίασε την 20ή ΔΕΒΘ, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς κ.α.
Τιμώμενη η Σάρτζα
Με τιμώμενη φέτος τη Σάρτζα, ένα από τα επτά Εμιράτα των ΗΑΕ, η ΔΕΒΘ άνοιξε το διάλογο με τον αραβικό κόσμο με το βλέμμα στραμμένο και στις περιοχές του αραβικού κόσμου που έχουν πληγεί από τους πολέμους. Ενταγμένα άλλωστε στη διοργάνωση, πολλά ήταν τα μεταφρασμένα βιβλία που αφορούσαν λογοτεχνία του τραύματος, συριακό ζήτημα, πρόσφατες εκδόσεις που αφορούν το παλαιστινιακό ζήτημα και ανάγνωση ποιημάτων από Παλαιστίνη, την προσφυγική κρίση, την κατανόηση μεταξύ των λαών. Στο πλαίσιο παρουσίασης σειράς αντιπολεμικών βιβλίων από αραβικές χώρες, για παράδειγμα, ο αυτοεξόριστος Σύρος ποιητής Νούρι Αλ Τζαράχ ανακοίνωσε το πρώτο διαπολιτισμικό βραβείο ποίησης ‘Μελέαγρος’ που προάγει τον διαπολιτισμικό διάλογο ανάμεσα σε αραβόφωνες και ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου και που θεσπίζει το περιοδικό Al Qasida σε συνεργασία με ευρωπαϊκούς φορείς πολιτισμού, γεφυρώνοντας έτσι τους πολιτισμούς της Μεσογείου.
Στο περίπτερο της τιμώμενης παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα 13 μεταφρασμένα βιβλία συγγραφέων της Σάρτζα στα ελληνικά, καθώς και προγράμματα που είχαν προηγηθεί της έκθεσης, όπως ο διάλογος μεταξύ Αράβων και Ελλήνων γνωστών εικονογράφων.
Δυναμική ήταν η παρουσία των γυναικών τόσο στις εκδηλώσεις της τιμώμενης όσο και στο γενικό πρόγραμμα της έκθεσης με συζητήσεις για τα εργαλεία ενδυνάμωσης των γυναικών στον εκδοτικό χώρο σε διοργάνωση του δικτύου PublisHer, και σε πολλές εκδηλώσεις του προγράμματος για τα ζητήματα μετάφρασης, απόδοσης όρων, φεμινισμού και έμφυλης ταυτότητας ή για τις γυναίκες στη λογοτεχνία.
Στο επαγγελματικό πρόγραμμα, γυναίκες από πολλές χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των αραβικών, αναζήτησαν νέες προοπτικές με την κοινή παραδοχή ότι, παρά τα σημαντικά βήματα, οι κοινωνίες μας παραμένουν πατριαρχικές και διαιωνίζουν τα έμφυλα στερεότυπα.
Οι πάνω από 30 επαγγελματίες του βιβλίου από το εξωτερικό, καθώς και τα μέλη του μεταφραστικού δικτύου ΕNLIT, έδωσαν επίσης δυναμικά το παρών στο Κέντρο Διάλογος της ΔΕΒΘ, σε συναντήσεις με Έλληνες εκδότες και επαγγελματίες του βιβλίου για την ενημέρωση σχετικά με την ελληνική βιβλιοπαραγωγή και την αγορά δικαιωμάτων. Ως προς τα εργαλεία ενδυνάμωσης των εκδοτών και με δεδομένη τη δυσκολία μετάφρασης των λιγότερο διαδεδομένων γλωσσών, αναφέρθηκε ως καλή πρακτική η πρωτοβουλία της Ένωσης Εκδοτών των Εμιράτων για την ίδρυση του Κέντρου Κατάρτισης για τους εκδότες, ώστε, προτού συμμετάσχουν σε κάποια διεθνή έκθεση ή επιδιώξουν κάποια διεθνή συνεργασία, να έχουν ήδη ενημερωθεί επαρκώς σχετικά με τη λογοτεχνία και το εκδοτικό τοπίο των άλλων χωρών.
Αποτελεσματική και σε μια βάση ανανεωμένου διαλόγου υπήρξε και η συνεργασία με φορείς πολιτισμού και εκπαίδευσης της Θεσσαλονίκης, όπως το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, το ΑΠΘ, η Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη, το ΚΘΒΕ, το MOMus Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Φωτογραφίας, το Κέντρο Ιστορίας, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, κ.ά. Οι φορείς διοργάνωσαν ή φιλοξένησαν εκδηλώσεις είτε στο χώρο της έκθεσης είτε στους χώρους τους με διάφορες εκφάνσεις.