Στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται σήμερα Τρίτη 11 Οκτωβρίου η πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Σε μία λαμπρή τελετή στον επιβλητικό εσωτερικό χώρο της Ροτόντας πραγματοποιήθηκε η τελετή απονομής – η τρίτη κατά σειρά από την καθιέρωση της ετήσιας βράβευσης το 2020- του ευρωπαϊκού βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ».
Η εκδήλωση πραγματοποιείται παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και βραβεύεται ο κορυφαίος πιανίστας και μαέστρος Ντάνιελ Μπάρενμποϊ.
Η αιφνίδια επιδείνωση της υγείας του Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, που αφορά σε σοβαρή νευρολογική πάθηση, όπως πρόσφατα ανέφερε και ο ίδιος με δημόσια ανακοίνωση, δεν του επέτρεψε να παραστεί και να παραλάβει το βραβείο αυτοπροσώπως. Στη θέση του, το βραβείο παρέλαβε ο γιος του Μάικλ Μπάρενμποϊμ, συνεχιστής του οράματος, ο οποίος εκφώνησε και το λόγο του βραβευθέντος. Πριν από τη βράβευση το χώρο “πλημμύρισαν” οι ήχοι της ορχήστρας του.
Φέτος το βραβείο έχει ισχυρισμό συμβολισμό, υπογραμμίζοντας το ρόλο της Τέχνης στον διαπολιτισμικό διάλογο.
Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου χαρακτήρισε τον Μπάρενμπόιμ: «Εναν έξοχο πιανίστα αλλά και ταυτόχρονα έναν μέγα ανθρωπιστή, έναν γενναίο διανοούμενο και έναν βαθύτατα δημοκρατικό πολίτη».
«Με χαρά απονέμω σήμερα το βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’, που φέτος εστιάζει στην τέχνη, σε μια προσωπικότητα του κύρους και της εμβέλειας του Ντάνιελ Μπάρενμπόιμ», είπε η κ. Σακελλαροπούλου και συνέχισε: «Κορυφαίος μαέστρος, τον οποίο είχαμε την ευτυχία να απολαύσουμε και στην Ελλάδα, με τις περισσότερες ίσως ηχογραφήσεις από οποιονδήποτε άλλον στο ενεργητικό του, έξοχος πιανίστας, μουσικός διευθυντής πολλών ορχηστρών και φεστιβάλ, με κύρια την Σταατσκαπέλε του Βερολίνου, εμπνευστής ‘του μείγματος δέους και ενεργητικού θάρρους’ με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα μέλη της τη μουσική και διαμορφωτής του καθηλωτικού της ήχου, είναι ταυτόχρονα ένας μέγας ανθρωπιστής, ένας γενναίος διανοούμενος, ένας βαθύτατα δημοκρατικός πολίτης.
Μια πληθωρική, ασυνήθιστη φυσιογνωμία, όχι μόνο προικισμένη με εξαιρετικά χαρίσματα – τέλεια μνήμη, λαμπρή δεξιοτεχνία, ακαταμάχητο τρόπο να κερδίζει το κοινό, αλλά κυρίως απεριόριστη αγάπη για τη μουσική, ‘τη μουσική σαν τρόπο ζωής’, όπως λέει – αλλά και ικανή να αψηφήσει και να υπερβεί συμβάσεις και εμπόδια».
Ποιος είναι ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ
Ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, ένας ζωντανός μύθος της μουσικής, έχει αναπτύξει πλούσια παιδαγωγική και φιλειρηνική δράση, με κορυφαία πρωτοβουλία όλων τη δημιουργία της West-Eastern Divan Orchestra, μιας ορχήστρας κλασικής μουσικής, που απαρτίζουν Ισραηλίτες και Παλαιστίνιοι και η οποία έχει λάβει το 2016 τον τίτλο του Global Advocate for Cultural Understanding από τα Ηνωμένα Έθνη
Λίγο πριν την τελετή, ο Μάικλ Μπάρενμποϊμ είπε: «Είναι μεγάλη τιμή για μένα και τους συναδέλφους μουσικούς της West-Eastern Divan Orchestra, να είμαστε στη Θεσσαλονίκη και να παραλαμβάνουμε το Βραβείο Αυτοκράτειρα Θεοφανώ εκ μέρους του πατέρα μου, Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ. Είναι ιδιαίτερη τιμή για τον ίδιο να λαμβάνει αυτό το βραβείο ως αναγνώριση όχι μόνο του έργου του, αλλά και της αφοσίωσης και του θάρρους κάθε μουσικού της ορχήστρας».
Τη West-Eastern Divan Orchestra δημιούργησαν το 1999 ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ με τον Παλαιστίνιο μελετητή λογοτεχνίας Έντουαρντ Σαϊντ, για να ενισχύσουν τον διαπολιτισμικό διάλογο στη Μέση Ανατολή μέσω της μουσικής και της συμβίωσης.
«Σε αυτή την ορχήστρα, η μουσική ήταν πάντα ένα σημείο εκκίνησης για συζήτηση και σύνδεση», επισημαίνει ο Σαμίρ Ομπάντο (βιολί) και η Κατρίν Σπίγκελ (βιόλα) συμπληρώνει ότι η ορχήστρα «δίνει στους ανθρώπους που έρχονται από τη Μέση Ανατολή την ευκαιρία να γνωρίσουν “τον άλλο”. Ήταν ένα ασφαλές μέρος για να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας και να καταλάβουμε, ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε απαραίτητα. Όλα γίνονται με μεγάλο σεβασμό».
Συναυλίες ειρήνης
Ένας από τους κεντρικούς σκοπούς της ορχήστρας είναι να εμφανίζεται στις χώρες από τις οποίες κατάγονται τα μέλη της, με ορόσημα τις συναυλίες σε Ραμπάτ, Ντόχα, ‘Αμπου Ντάμπι και Παλαιστίνη, ενώ εμβληματικές παραστάσεις της ήταν η αποχαιρετιστήρια συναυλία προς τιμήν του τότε Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, στην Αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2006, καθώς και μια συναυλία στα σύνορα Νότιας-Βόρειας Κορέας το 2011.
Το έργο της West-Eastern Divan Orchestra άνοιξε το δρόμο για την ίδρυση της Barenboim-Said Akademie και της συνδεδεμένης αίθουσας συναυλιών Pierre Boulez Saal στο Βερολίνο. Η Akademie δεσμεύεται από το παιδαγωγικό πνεύμα των Μπάρενμποϊμ και Σαϊντ και την κοινή τους προσπάθεια να υπερκεράσουν ιδεολογικούς διχασμούς.
Το βραβείο Θεοφανώ
Με στόχο να αναδείξει τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, τις ιστορικές καταβολές και γεωγραφικές ρίζες, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» φιλοδοξεί να είναι μια γέφυρα αλληλοκατανόησης των διαφορετικών λαών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τη σημερινή Ευρώπη και απονέμεται κάθε χρόνο από το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ-Theophano Foundation μέσα από διαδικασία αξιολόγησης από τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος.
Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής είναι ο επίτιμος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Herman Count Van Rompuy και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής είναι ο Σταύρος Ανδρεάδης, πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος.
Μία μέρα μετά την απονομή του βραβείου στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, εγκαινιάζεται την Τετάρτη 12 Οκτωβρίου στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού έκθεση ζωγραφικής και σχεδίου του Βέλγου καλλιτέχνη και ποιητή Jan Vanriet, που φιλοτέχνησε το βραβείο Θεοφανώ, ένα έργο που συνδυάζει στοιχεία της Βυζαντινής Τέχνης με αυτά του μοντερνισμού.
