Όταν μιλάω για την Αυτοδιοίκηση μου έρχεται στον νου η γνωστή φράση από την εναρκτήρια ομιλία του Αμερικανού προέδρου Τζον Κέννεντυ: «μην αναρωτιέστε τι μπορεί να κάνει η πατρίδα σας για εσάς, αναρωτηθείτε τι μπορείτε να κάνετε εσείς για την πατρίδα σας»…
Βλέπετε όλοι εμείς που ασχολούμαστε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αυτό ακριβώς κάνουμε. Έχουμε πάψει να ελπίζουμε στην ουσιαστική συνδρομή της πολιτείας του κεντρικού κράτους.
Αντίθετα αυτό που κάνουμε είναι να σχεδιάζουμε, να πράττουμε και να υλοποιούμε μόνοι μας. Δεν το κάνουμε επειδή μας αρέσει να βασανιζόμαστε, αλλά επειδή οι συνθήκες το επέβαλλαν. Οι συνθήκες και η Κεντρική διοίκηση. Διότι το πρόβλημα είναι ότι αλλιώς αντιλαμβάνονται την Αυτοδιοίκηση οι άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αλλιώς την αντιλαμβάνεται το Κράτος, η Κεντρική Εξουσία.
Για παράδειγμα οι δήμοι πάντοτε ζητούσαμε περισσότερες αρμοδιότητες, στο Πνεύμα της Αποκέντρωσης και της ταχύτερης εξυπηρέτησης των συμπολιτών μας. Να φύγει επιτέλους η αυτοδιοίκηση στη χώρα μας από την βαλκανοποίηση προς μια μεταρρυθμιστική, σύγχρονη, ευρωπαϊκή αυτοδιοίκηση στην ντιρεκτίβα της Αποκέντρωσης και της Ευρώπης των Περιφερειών.
Είναι απλά μαθηματικά πως όταν δίνεις στους δήμους περισσότερες αρμοδιότητες, οφείλεις να δώσεις και περισσότερα χρήματα και ανθρώπους.
Κι όμως το κράτος αρνείται. Αρνείται πεισματικά να δώσει χρήματα και ανθρώπους, αρνείται στην ουσία να στηρίξει την Αυτοδιοίκηση.
Στη διάρκεια της κρίσης που ταλαιπώρησε τη χώρα μας, οι οικονομικές ανάγκες των δήμων λόγω των νέων αρμοδιοτήτων που τους δόθηκαν αυξήθηκαν, ενώ τα κονδύλια προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση μειώθηκαν κατά 60 % τουλάχιστον! Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα…
Στην πραγματικότητα η μετάβαση σε μια σύγχρονη μορφή αυτοδιοίκησης δεν είναι κάτι εξωπραγματικό. Για σκεφτείτε: Απλώς «οραματιζόμαστε» αυτά που αλλού ήδη συμβαίνουν. Οραματιζόμαστε αυτό που άλλοι πραγματοποιούν.
Τι πιο απλό λοιπόν από το να δανειστούμε την εμπειρία τους;
Θα αναφέρω μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα για το τι θα έπρεπε να κάνουμε και δεν κάνουμε και από το τι θα έπρεπε να μην κάνουμε και το… κάνουμε.
• Καταρχάς δεν υπάρχει λόγος να δίνουμε αγώνα για να καταργήσουμε την γραφειοκρατία των πολλών εγκρίσεων που καθυστερούν το έργο της αυτοδιοίκησης. Κι όμως το κάνουμε.
• Είναι ντροπή να συζητάμε πως η χρηματοδότηση των δήμων πρέπει να γίνεται με την τελευταία απογραφή και όχι με την προηγούμενη. Κι όμως και αυτό συνέβη.
• Είναι αυτονόητο στον 21ο αιώνα πως πρέπει να μειώσουμε τη φυσική επαφή των πολιτών με τις υπηρεσίες του δήμου, αυτοματοποιώντας και ψηφιοποιώντας διαδικασίες. Κι όμως βρισκόμαστε πίσω.
• Είναι απλή λογική να υπάρξει ένα πλαίσιο που θα βοηθήσει να λύνονται με τρόπο πρακτικό τα θέματα χαμηλής πολιτικής και λειτουργίας των δήμων. Κι όμως απουσιάζει.
Είναι αδιανόητο να μεταβάλλονται, να αλλάζουν διαρκώς οι συνθήκες και η Τοπική Αυτοδιοίκηση να μην μπορεί να προσαρμοστεί σε μεταβαλλόμενες συνθήκες, να της στερείται η ευελιξία στις καθημερινές διοικητικές αποφάσεις.
Είναι επιεικώς απαράδεκτο στην εποχή της ταχύτητας και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας, να λειτουργούμε με βαριές επιτροπείες, με τυπολατρικές διαδικασίες, με καθυστερήσεις που ακυρώνουν το έργο μας.
Δεν είναι δυνατόν για ένα αναπτυξιακό άλμα όπως είναι η δημιουργία της μαρίνας σκαφών στην Πυλαία να απαιτείται τέτοια μεγάλη υπομονή και επιμονή, μια και η ατελείωτη ελληνική γραφειοκρατία προβλέπει την εμπλοκή στο έργο 8 υπουργείων και 32 υπηρεσιών των υπουργείων!
Αν δεν υπήρχαν τα βαρίδια αυτά θα μπορούσαμε να πετύχουμε διπλάσιο ή και τριπλάσιο έργο σε μια δημοτική θητεία.
Για αυτό και λέμε ότι η αυτοδιοίκηση χρειάζεται ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ. Για να υπηρετήσει ουσιαστικά το ρόλο της και κυρίως να υπηρετήσει ουσιαστικά τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες.
