Ο καθηγητής Θεραπευτικής- Ογκολογίας- Αιματολογίας, και πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θάνος Δημόπουλος αναφέρθηκε σε δηλώσεις του στις κατηγορίες ασθενών με κορονοϊό για τους οποίους ενδείκνυνται τα μονοκλωνικά αντισώματα, αλλά και στον τρόπο δράσης και χορήγησής τους.
Όπως αναφέρει ο κ. Δημόπουλος, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, τα μονοκλωνικά αντισώματα ενδείκνυνται για μη νοσηλευόμενους ασθενείς ηλικίας 12 ετών και άνω με διάγνωση COVID-19 ήπιας προς μέτριας βαρύτητας και αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσο και επιπλοκές.
Πρόκειται όπως εξηγεί «για ασθενείς που δεν χρειάζονται υποστήριξη με οξυγόνο, αλλά έχουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσο όπως: ηλικία 65 ετών και άνω, δείκτη μάζας σώματος (BMI) 35 και άνω, υποκείμενα νοσήματα, όπως χρόνια νεφρική νόσο, σακχαρώδη διαβήτη, ανοσοκαταστολή και χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, καρδιαγγειακή νόσο, υπέρταση, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα».
Μάλιστα, ξεκινά από σήμερα Παρασκευή 26 Νοεμβρίου η χορήγηση των 2.000 μονοκλωνικών αντισωμάτων που έχει παραλάβει η Ελλάδα, όπως ανακοίνωσαν τα υπουργεία Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προσθέτοντας έτσι ακόμη ένα «όπλο» στην αντιμετώπιση του κορονοϊού.
Πώς δρουν τα μονοκλωνικά αντισώματα
Ένα μονοκλωνικό αντίσωμα, επισημαίνει ο πρύτανης, είναι ένα αντίσωμα (πρωτεΐνη) που έχει σχεδιαστεί για να αναγνωρίζει και να προσκολλάται σε μια συγκεκριμένη δομή (αντιγόνο) του ιού SARS-CoV-2. «Πολλά διαφορετικά μονοκλωνικά αντισώματα διερευνώνται για την αντιμετώπιση της COVID-19. Κάθε μονοκλωνικό αντίσωμα προσκολλάται στην ακίδα πρωτεΐνη του SARS-CoV-2 σε διαφορετική θέση. Η σύνδεση δεν επιτρέπει στον ιό να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα. Η θεραπεία με εξουδετερωτικά μονοκλωνικά αντισώματα μπορεί να παρέχει άμεση, παθητική ανοσία και μπορεί να περιορίσει την εξέλιξη της νόσου COVID19 και τις επιπλοκές της»
Στην Ελλάδα, λέει ο κ. Δημόπουλος, η παρηγορητική χρήση μη εγκεκριμένων μονοκλωνικών αντισωμάτων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και για τα οποία έχει εκδοθεί επιστημονική γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Μ.Α.), είναι δυνατή μόνο στο πλαίσιο ομαδικού προγράμματος πρώιμης πρόσβασης, και όπως έχει γνωστοποιηθεί εντός του Νοεμβρίου αναμένονται οι πρώτες 2000 δόσεις μονοκλωνικών αντισωμάτων.
Πότε και πώς χορηγούνται
Η χορήγηση πρέπει να γίνεται σε διάστημα μικρότερο του δεκαημέρου από την έναρξη των συμπτωμάτων. «Έως σήμερα, τέσσερα μονοκλωνικά αντισώματα για τη COVID-19 έχουν λάβει θετική γνωμοδότηση για χρήση σε επείγουσα βάση, καθότι βρίσκονται ακόμα υπό αξιολόγηση για να λάβουν πλήρη αδειοδότηση κυκλοφορίας. Σε αυτά περιλαμβάνεται ο συνδυασμός των Βamlanivimab και Εtesevimab (EliLilly), ο συνδυασμός των Casirivimab και Imdevimab (Regeneron), το Regdanvimab (Celltrion) και το Sotrovimab (GSK). Η χρήση των μονοκλωνικών αντισωμάτων στο πλαίσιο κλινικών πρωτοκόλλων οδήγησε σε μείωση των νοσηλειών και των θανάτων σε ασθενείς με COVID-19, καθώς και γρηγορότερη μείωση του ιικού φορτίου του SARS-CoV-2, συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο».
Όσον αφορά τον τρόπο χορήγησης τους ο κ. Δημόπουλος αναφέρει ότι τα μονοκλωνικά αντισώματα χορηγούνται σε μια εφάπαξ δόση, αλλά απαιτείται νοσοκομειακό περιβάλλον, καθώς χορηγούνται ενδοφλεβίως και χρειάζεται ιατρονοσηλευτική παρακολούθηση για 1 ώρα, για πιθανές αλλεργικές αντιδράσεις. «Σημαντικό είναι επίσης ότι η χορήγηση θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο άμεσα μετά την εργαστηριακή επιβεβαίωση της COVID-19 και σίγουρα σε λιγότερο από 10 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων».
Ποιοι έχουν προτεραιότητα
Η προτεραιοποίηση των αιτήσεων θα γίνεται με βάση τον χρόνο κατάθεσής τους στο ηλεκτρονικό σύστημα και δικαιούχοι είναι ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια, όπως αυτά καθορίστηκαν από την Εθνική Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορΟνοϊού COVID-19. Κατά κύριο λόγο πρόκειται για ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ποια κριτήρια πρέπει να πληροί ο ασθενής
Ο γιατρός έχει τη δυνατότητα να υποβάλει για έναν ασθενή Αίτηση Χορήγησης Μονοκλωνικών Αντισωμάτων, μόνο εάν ο ασθενής πληροί όλα τα παρακάτω κριτήρια:
Έχει ηλικία 12 ετών και άνω
Έχει επιβεβαιωθεί η νόσησή του με PCR test
Το PCR test έχει διενεργηθεί στον ασθενή κατά το τελευταίο πενθήμερο
Ο θεράπων ιατρός θα συμπληρώνει τα στοιχεία του ασθενούς. Μόλις υποβληθεί η αίτηση, ο ασθενής θα λαμβάνει SMS στο κινητό του για την επιβεβαίωση παραλαβής της αίτησης. Τόσο ο γιατρός όσο και ο ασθενής θα ενημερώνονται με SMS για την απόφαση της Επιτροπής, είτε είναι θετική είτε απορριπτική.
Η αξιολόγηση των αιτήσεων θα γίνεται από την Επιτροπή μέσα σε διάστημα λίγων ωρών. Για τις περιπτώσεις που εγκρίνεται η χορήγηση Μονοκλωνικών Αντισωμάτων, οι ασθενείς θα ενημερώνονται από το νοσοκομείο υποδοχής, θα προσέρχονται στον καθορισμένο χρόνο του ραντεβού και θα κατευθύνονται, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρωτόκολλα για COVID-19, στον κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο της έγχυσης.
Η διαδικασία χορήγησης
Η χορήγηση είναι μία απλή διαδικασία, όμοια με την έγχυση άλλων αντισωμάτων, και διαρκεί περίπου 30 λεπτά. Ο ασθενής θα παραμένει στην ειδική μονάδα περίπου δύο ώρες για την έγχυση και την παρακολούθηση.
Για την πρώτη φάση χορήγησης Μονοκλωνικών Αντισωμάτων επιλέχθηκαν 10 νοσοκομεία με κριτήριο την εμπειρία που έχουν τόσο σε ασθενείς COVID-19 όσο και στη διαδικασία της έγχυσης, με παράλληλη διερεύνηση της γεωγραφικής κατανομής των ευπαθών ομάδων υψηλού κινδύνου. Πρόκειται για τα Νοσοκομεία Π.Γ.Ν.Θ. «Σωτηρία», Γ.Ν. Σισμανόγλειο, ΑΧΕΠΑ, Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης, Π.Γ.Ν. Λάρισας, Γ.Ν. Λαμίας, Π.Γ.Ν. Ιωαννίνων, Π.Γ.Ν. Πατρών-Ρίου, Π.Γ.Ν. Ηρακλείου.
