Εφτασε η ώρα για το πιο λαμπρό φεγγάρι του 2020. Απόψε θα απολαύσουμε την μαγευτική Πανσέληνο του Αυγούστου, με 77 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία να ανοίγουν τις πόρτες τους σε ολόκληρη την χώρα. Εκδηλώσεις θα γίνουν σε 37 από αυτά ενώ ακόμη 40 θα παραμείνουν ανοιχτά για το κοινό.
Οι συνθήκες θα είναι εντελώς διαφορετικές καθώς διανύουμε μια κρίσιμη και δύσκολη εποχή λόγω της πανδημίας του κορονοιού. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, όλες οι εκδηλώσεις θα διεξαχθούν σύμφωνα με τα ισχύοντα πρωτόκολλα ασφαλείας που έχουν καταρτισθεί για κάθε αρχαιολογικό χώρο και Μουσείο στο πλαίσιο περιορισμού διασποράς του ιού.
Μέχρι να φτάσει όμως η ώρα για το πιο λαμπρό φεγγάρι τους έτους, πάμε να κάνουμε ένα μικρό ταξίδι μέσα από κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες…
Τί είναι η Πανσέληνος
Ως Πανσέληνο ορίζουμε τη σεληνιακή φάση κατά την οποία η Σελήνη, ο μοναδικός δορυφόρος της Γης, φαίνεται «πασιφαής», δηλαδή ολόκληρο το στραμμένο προς την Γη ημισφαίριό της φαίνεται ως ένας πλήρης φωτεινός κυκλικός δίσκος. Στη φάση της Πανσελήνου η Σελήνη διέρχεται κατά το μεσονύκτιο από τον μεσημβρινό του τόπου που παρατηρείται, δηλαδή 12 ώρες ακριβώς μετά τη διάβαση του Ήλιου από τον ίδιο μεσημβρινό.
Την στιγμή που ανατέλλει η Πανσέληνος δύει ο Ήλιος. Αυτό αποδεικνύει πως η Σελήνη στη φάση αυτή βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Γης απ’ ό,τι ο Ήλιος, και όταν τα τρία αυτά σώματα βρίσκονται πάνω στην ίδια ευθεία γραμμή, ή μάλλον όσο πλησιέστερα στη γραμμή αυτή είναι δυνατό.
Στη γλώσσα της αστρονομίας λένε ότι ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε συζυγία και πιο συγκεκριμένα σε αντίθεση. Σε αυτή τη χρονική στιγμή, όπως φαίνεται από τους παρατηρητές πάνω στη Γη, το ημισφαίριο του φεγγαριού που βλέπει τη Γη φωτίζεται πλήρως από τον Ήλιο και εμφανίζεται στρογγυλό. Κατά τη φάση της πανσελήνου, η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης, που δεν είναι ποτέ ορατή από τη Γη, είναι τελείως σκοτεινή (έχει νύχτα). Η πανσέληνος αποκαλείται στην κοινή γλώσσα ή στη λογοτεχνία και ολόγιομο φεγγάρι.
Ένας συνοδικός μήνας διαρκεί περίπου 29,53 γήινες ημέρες, οπότε η πανσέληνος «πέφτει» είτε τη 14η είτε τη 15η μέρα του σεληνιακού μήνα σε εκείνα τα ημερολόγια που αρχίζουν τον καινούργιο μήνα με τη φάση της Νέας Σελήνης.
Η βίαιη και οξεία διαταραχή της ανθρώπινης συμπεριφοράς (περιπτώσεις σχιζοφρένειας) φαίνεται να εμφανίζει έξαρση κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, χωρίς να τεκμηριώνεται αιτιώδης σχέση σε αυτά τα δύο φαινόμενα.
Πανσέληνος και Λαογραφία
Κατά παράδοση, η πανσέληνος συνδέεται με τη λαϊκή αντίληψη για αϋπνία, επιληπτικές κρίσεις (από όπου και η συνώνυμη λέξη «σεληνιασμός» για την ασθένεια επιληψία) και διάφορα μαγικά «φαινόμενα» όπως η λυκανθρωπία.
Παρόλα αυτά οι ψυχολόγοι δεν έχουν βρει επαρκή στοιχεία ότι η πανσέληνος έχει επιδράσεις πάνω στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι σχετικές στατιστικές μελέτες δεν συμφωνούν μεταξύ τους, καθώς άλλες δείχνουν θετική και άλλες αρνητική συσχέτιση.
Δεν είναι λίγοι οι νεοπαγανιστές που πραγματοποιούν ένα μηνιαίο τελετουργικό, το Esbat, σε κάθε πανσέληνο, ενώ οπαδοί παραδοσιακών κινέζικων θρησκευτικών δοξασιών ετοιμάζουν τις προσφορές τους προς τους προγόνους τους και θεότητες σε κάθε πανσέληνο και νέα σελήνη.
Πανσέληνος και ημερολόγια
Το ινδικό, το ταϋλανδικό, το εβραϊκό, το ισλαμικό, το θιβετιανό, το κελτικό και το παραδοσιακό κινεζικό ημερολόγιο βασίζονται στις φάσεις της Σελήνης. Κανένα από αυτά όμως, δεν αρχίζει τους μήνες του με την πανσέληνο. Στο κινεζικό, το εβραϊκό, το ταϋλανδικό και κάποια ινδικά ημερολόγια, η πανσέληνος συμβαίνει πάντα στη μέση του μήνα.
Πηγή: wikipedia.org
