Με επισημότητα, λαμπρότητα, αλλά και μεγάλη συμμετοχή των πιστών αρχίζουν οι εκδηλώσεις της πανηγύρεως του Ιερού Ναού Ζωοδόχου Πηγής Αμπελοκήπων, ενόψει της αυριανής μεγάλης γιορτής.
Το απόγευμα θα γίνει λιτανεία των ιερών εικόνων της Ζωοδόχου Πηγής και Υπεραγίας Θεοτόκου Οδηγήτριας, ακολούθως ο μέγας πανηγυρικός αρχιερατικός εσπερινός και αγρυπνία.
Ανήμερα της εορτής της Ζωοδόχου Πηγής, αύριο Παρασκευή της Διακαινησίμου, θα γίνει το πρωί όρθρος και αρχιερατική θεία λειτουργία, ενώ το απόγευμα με τον εσπερινό, θα τελεστεί παράκλησις στην Υπεραγία Θεοτόκο Οδηγήτρια, μετά των Χαιρετισμών για την Ζωοδόχο Πηγή. Σε όλες τις ακολουθίες χοροστατεί ο μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, κ.κ. Βαρνάβας.
Τέλος, το Σάββατο και την Κυριακή τελούνται τα «Ζωοδόχεια 2025», αρχικά με το 23ο φεστιβάλ παραδοσιακών χορευτικών συγκροτημάτων (το Σάββατο) και την 22η συνάντηση παραδοσιακών χορωδιών (την Κυριακή 26 Απριλίου).
Οι δύο τελευταίες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο Καραπάντσειο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης.
Από το 1918
Από το πρωί πολλοί πιστοί συρρέουν στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, στους Αμπελόκηπους και συγκεκριμένα στην πλατεία Επταλόφου. Ο συγκεκριμένος ναός είναι η δεύτερη αρχαιότερη εκκλησία της Δυτικής Θεσσαλονίκης (μετά τον Άγιο Αθανάσιο Ευόσμου), μετρώντας σχεδόν 100 χρόνια λειτουργίας, με έτος αποπεράτωσης το 1918.
Χτίστηκε από τους πρόσφυγες που ήρθαν και κατοίκησαν στην Επτάλοφο μετά την Μικρασιατική καταστροφή.
Προσωνύμιο της Παναγίας
Με το όνομα Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλί ή Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα φέρεται ιερό χριστιανικό αγίασμα που βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, έξω από τη δυτική πύλη της Σηλυβρίας, όπου υπήρχαν τα λεγόμενα «παλάτια των πηγών» στα οποία οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες παραθέριζαν την Άνοιξη. Πήρε την ονομασία του από το τουρκικό όνομα Balık (που σημαίνει ψάρι) και περιλαμβάνει το μοναστήρι, την εκκλησία και το αγίασμα.
Για την αποκάλυψη του Αγιάσματος υπάρχουν δυο εκδοχές:
α) Η πρώτη, που εξιστορεί ο Νικηφόρος Κάλλιστος αναφέρει: Ο μετέπειτα Αυτοκράτορας Λέων ο Θράξ ή Λέων ο Μέγας (457 – 474 μ.Χ.), όταν ερχόταν ως απλός στρατιώτης στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε στη Χρυσή Πύλη έναν τυφλό που του ζήτησε νερό. Ψάχνοντας για νερό, μια φωνή τού υπέδειξε την πηγή. Πίνοντας ο τυφλός και ερχόμενο το λασπώδες νερό στα μάτια του, θεραπεύτηκε.
Όταν αργότερα έγινε Αυτοκράτορας, του είπε η προφητική φωνή, πως θα έπρεπε να χτίσει δίπλα στην πηγή μια Εκκλησία. Πράγματι ο Λέων έκτισε μια μεγαλοπρεπή εκκλησία προς τιμή της Θεοτόκου στο χώρο εκείνο, τον οποίο και ονόμασε «Πηγή».
Ο Κάλλιστος περιγράφει τη μεγάλη αυτή Εκκλησία με πολλές λεπτομέρειες, αν και η περιγραφή ταιριάζει περισσότερο στο οικοδόμημα του Ιουστινιανού. Ιστορικά πάντως είναι εξακριβωμένο, ότι το 536 μ.Χ. στη Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως, υπό τον Πατριάρχη Μηνά 536 – 552 μ.Χ.), λαμβάνει μέρος και ο Ζήνων, ηγούμενος «του Οίκου της αγίας ενδόξου Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας εν τη Πηγή».
β) Η δεύτερη, που εξιστορεί ο ιστορικός Προκόπιος, τοποθετείται στις αρχές του 6ου αιώνα και αναφέρεται στον Ιουστινιανό. Ο Ιουστινιανός κυνηγούσε σ’ ένα θαυμάσιο τοπίο με πολύ πράσινο, νερά και δένδρα.
Εκεί, σαν σε όραμα, είδε ένα μικρό παρεκκλήσι, πλήθος λαού και έναν ιερέα μπροστά σε μια πηγή. «Είναι η πηγή των θαυμάτων» του είπαν. Και έχτισε εκεί μοναστήρι με υλικά που περίσσεψαν από την Αγιά Σοφιά. Ο Ι. Κεδρηνός αναφέρει ότι χτίστηκε το 560 μ.Χ.
Η πρώτη Θεομητορική εορτή μετά την Ανάσταση
Έτσι την Παναγία μας, που την τιμάμε όλη την διάρκεια της Σαρακοστής με την ακολουθία των Χαιρετισμών, την τιμάμε και αμέσως μετά την ανάσταση με τη γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής. Θα λέγαμε ότι η γιορτή αυτή είναι και η πρώτη θεομητορική γιορτή μετά την ανάσταση του Χριστού. Και η γιορτή αυτή δεν είναι τόσο η ανάμνηση του σπουδαίου αυτού γεγονότος, της ευρέσεως δηλαδή του αγιάσματος της Παναγίας μας και της ανεγέρσεως του ναού, όσο ένας πανηγυρισμός και μία υπενθύμιση της ζωντανής πραγματικότητας, ότι η Παναγία μας -κατ’ άνθρωπον- είναι η πηγή της ζωής. Ότι ο Χριστός είναι η αληθινή ζωή. Ότι ο Χριστός μας είναι ο χορηγός της ζωής.
Στον Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής στους Αμπελόκηπους, βρίσκεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο και το αγίασμα με την αστείρευτη πηγή.
Με στοιχεία από: saint.gr, pemptousia.gr
