Ενα από τα πιο σημαντικά επαγγέλματα σε μια κοινωνία είναι οι εκπαιδευτικοί της. Και η νηπιαγωγός Μαρίνα Ζαχαρία δίνει άλλη βαρύτητα σε αυτό το λειτούργημα, με τις δράσεις της να έχουν βγει πια έξω από τα σύνορα της Ελλάδας.
Το έργο της Μαρίνας Ζαχαρία, που ξεκίνησε από το μικρό χωριό της Οσσας και πλέον συνεχίζεται στο νηπιαγωγείο των Λαγυνών, είναι πολύ σημαντικό και πρωτοπόρο για τα ελληνικά δεδομένα. Και αυτό γιατί η νηπιαγωγός έχει ενσωματώσει στη διδασκαλία της τα μαθήματα ρομποτικής.
Το σημαντικότερο από όλα είναι πως αυτή της η πρωτοβουλία την έφερε στους 50 καλύτερους εκπαιδευτικούς του κόσμου, ανάμεσα σε 7.000 υποψηφιότητες και πλέον διεκδικεί το Global Teacher Prize, γνωστό και ως “Νόμπελ” των εκπαιδευτικών.
Λίγο πριν την απονομή του βραβείου, που θα γίνει στις 8 Νοεμβρίου στο Παρίσι και συγκεκριμένα στο κτίριο της Unesco, η Μαρίνα Ζαχαρία μιλά στο Thes.gr για την ρομποτική στα νηπιαγωγεία και το όνειρό της για την εκπαίδευση στη χώρα μας.
– Τι σημαίνει για εσάς η διάκρισή σας ανάμεσα στους 50 καλύτερους εκπαιδευτικούς του κόσμου;
«Ηταν ένα όνειρο που πραγματοποιήθηκε, ειλικρινά νομίζω ότι είναι το υψηλότερο σκαλί που μπορούσα να φτάσω. Κάθε χρόνο είχαμε από μια διάκριση, αλλά δεν περίμενα ότι θα φτάναμε μέχρι εδώ. Νομίζω ότι και η αναγνώριση που ακολουθεί αυτή τη διάκριση είναι αρκετά σημαντική, όχι προσωπικά, αλλά γιατί ακούγεται η φωνή μιας νηπιαγωγού, καθώς συνήθως μας έχουν στο περιθώριο επειδή είμαστε με τα νηπιάκια και νομίζουν πως η δουλειά μας είναι μόνο παιχνιδάκια και τραγουδάκια. Νομίζω ότι αποδεικνύω ότι στο νηπιαγωγείο γίνεται δουλειά και μάλιστα πολύ σοβαρή, μαζί με τα παιδιά».
– Εχετε λάβει διακρίσεις με τους μαθητές σας συμμετέχοντας σε δράσεις που αφορούν την ρομποτική. Πως πιστεύετε ότι η προώθησή της στα νηπιαγωγεία βοηθάει τα παιδιά;
«Bοηθά γιατί ζούμε σε μια κοινωνία που η τεχνολογική εξέλιξη είναι πάρα πολύ γρήγορη, οπότε πρέπει και εμείς να ετοιμάσουμε τους πολίτες για το ψηφιακό αύριο που έρχεται. Αλλά η ρομποτική δεν είναι μόνο θέμα ψηφιακών εργαλείων. Είναι και θέμα γνώσεων και δεξιοτήτων που αποκτά το παιδί.
Με αυτές τις ψηφιακές δεξιότητες θα μάθει να συνεργάζεται με τους συμμαθητές του για ένα κοινό προϊόν, θα αναπτύξει την υπολογιστική του σκέψη, θα μάθει τον αλγοριθμικό τρόπο σκέψης, κοινωνικοποιείται καθώς δουλεύει σε ομάδα. Είναι πολλά αυτά που μαθαίνει το παιδί μέσα από τα παιχνίδια που υλοποιούμε με την ρομποτική».
– Είστε η μόνη Ελληνίδα εκπαιδευτικός που έφτασε σε τόσο υψηλή θέση. Θεωρείτε ότι θα έπρεπε το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας να προβάλλεται περισσότερο στο εξωτερικό;
«Οι Ελληνες εκπαιδευτικοί δουλεύουν πολύ περισσότερο από ότι οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί στον κόσμο και αυτό το λέω γιατί έχουμε συνεργασίες με εκπαιδευτικούς από την Ευρώπη. Δεν είναι ότι δεν δουλεύουν αλλά νομίζω ότι η δική μας εργασία είναι πολύ πιο δύσκολη γιατί έχουμε περισσότερα παιδιά στην τάξη, δεν έχουμε βοηθό. Εχουμε περισσότερα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε από τους άλλους εκπαιδευτικούς στην Ευρώπη.
Σίγουρα θα έπρεπε να ακουστεί η φωνή και όχι μόνο στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό. Να μας ακούσει το υπουργείο, να δει τη δουλειά που γίνεται μέσα στο σχολείο και να βοηθήσει βελτιώνοντας τις συνθήκες κάτω από τις οποίες κάνουμε μάθημα».
– Τι θα θέλατε να αλλάξετε στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας;
«Εχουμε 25 παιδιά σε μια τάξη στην οποία είμαστε μόνοι μας και υπάρχουν νηπιαγωγεία που δεν έχουν άλλη συνάδελφο. Εχουν δηλαδή μια νηπιαγωγό για 25 παιδιά χωρίς να μπορεί να βγει από την τάξη ούτε λεπτό, δεν έχει καθόλου διάλειμμα και η επιτήρηση είναι πάρα πολύ δύσκολη.
Υπήρχε μια φίλη μου η οποία είχε κάποια προβλήματα υγείας και μάθαινε στα παιδιά να καλούν το 100 σε περίπτωση που πάθει κάτι, επειδή ήταν μόνη της στο σχολείο και φοβόταν μην πάθει κάποια κρίση ή κάτι άλλο.
Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών και να υπάρξει ίσως κάποιος δεύτερος εκπαιδευτικός στην τάξη. Η πολιτεία πρέπει να “σκύψει” πάνω από αυτό το πρόβλημα.
Επίσης, οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Είχαμε πάει στις Βρυξέλλες για μια βράβευση και συζητούσαμε με τους εκπαιδευτικούς από τις άλλες χώρες και κάποια στιγμή αναφέρθηκε το θέμα του μισθού. Εγώ ντράπηκα να πω πόσα παίρνω. Ολοι οι άλλοι έπαιρναν διπλάσια και τριπλάσια από εμάς, με λιγότερη εμπειρία και λιγότερα χρόνια υπηρεσίας. Είμαστε οι κακοπληρωμένοι εκπαιδευτικοί της Ευρώπης και δουλεύουμε περισσότερο».
– Ποιο είναι το μεγάλο σας όνειρο για τα σχολεία και τους μαθητές της Ελλάδας;
«Εχω μια αντίληψη ότι το σχολείο θα έπρεπε να είναι ανοιχτό στην κοινωνία. Θα έπρεπε γονείς, τοπικοί φορείς, πολιτεία και εκπαιδευτικοί να είναι μια γροθιά. Να ανοίξουμε, δηλαδή, το σχολείο και να κάνουμε κοινές δράσεις όλοι μαζί.
Οσο περνάνε τα χρόνια αλλάζουν οι συνθήκες και το σχολείο “κλείνεται”. Κλείνουμε την πόρτα και δεν αφήνουμε τους γονείς να μπαίνουν μέσα. Ειδικά μετά την πανδημία που ήταν πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα με την επικοινωνία, νομίζω ότι έχει κλείσει τελείως πια η πόρτα. Δεν τους αφήνουμε να δουν τι γίνεται μέσα στην τάξη, ενώ παλιότερα υπήρχαν δράσεις που κάναμε μαζί με τους γονείς.
Θεωρώ ότι πρέπει να εμπλέξουμε και την τοπική κοινωνία μέσα από δράσεις που θα κάνουμε, γιατί όλο αυτό είναι αλληλένδετο. Πρέπει να συνεργάζονται όλοι μαζί για ένα κοινό αποτέλεσμα».
– Αν κερδίσετε το λεγόμενο “Νόμπελ” των εκπαιδευτικών, θα σας δώσει ώθηση για να αναπτύξετε νέα σχέδια; Και ποια θα είναι αυτά;
«Είναι πολύ δύσκολο να κερδίζω. Οι ιστορίες των εκπαιδευτικών που έχουν διακριθεί είναι πάρα πολύ δυνατές. Είναι εκπαιδευτικοί που έκαναν μάθημα σε καιρό πολέμου. Μια άλλη εκπαιδευτικός από το Πακιστάν έχει ιδρύσει σχολείο για κορίτσια, ενώ εκεί απαγορεύεται να φοιτήσουν τα κορίτσια στο σχολείο. Ειλικρινά, νιώθω περήφανη και υποκλίνομαι μπροστά σε αυτές τις ιστορίες και σε αυτούς τους ανθρώπους.
Αν το κέρδιζα, φυσικά θα ήταν μια ώθηση στο να κάνω περισσότερα πράγματα. Για παράδειγμα, δεν έχω έναν διαδραστικό πίνακα που ήταν το όνειρό μου. Κάνουμε δραστηριότητες με παιδιά από το εξωτερικό που έχουν πίνακες, ζωγραφίζουν και εμείς είμαστε με το τάμπλετ ή με το ποντίκι από το δικό μου λάπτοπ.
Επίσης, είχα πει ότι θα βοηθούσα για την αναστύλωση του μνημείου που είχαμε υιοθετήσει με τα παιδιά στην Οσσα. Αν κέρδιζα, με τα χρήματα του βραβείου, θα προσπαθούσα να βοηθήσω στη μελέτη αποκατάστασης.
Το μεγαλύτερο όνειρο ήταν να ακουστεί η ιστορία μιας Ελληνίδας εκπαιδευτικού στον κόσμο και νομίζω ότι τουλάχιστον αυτό το έχω πετύχει».
Λίγα λόγια για το έργο της Μαρίνας Ζαχαρία
Από το 2010 και για 12 ολόκληρα χρόνια δίδασκε στην Όσσα, ένα μικρό χωριό περίπου 300 κατοίκων.
Την ίδια χρονιά δημιούργησε την εκπαιδευτική ιστοσελίδα Περί… Νηπιαγωγών, η οποία διακρίθηκε στον 5ο και 6ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Εκπαιδευτικών Ιστοσελίδων.
Τότε αποφάσισε να εγγράψει το σχολείο σε μαθήματα eTwinning. Στο πρώτο έργο το 2015-16, συνεργάστηκαν με μαθητές από την Βουλγαρία και την Σλοβακία και κέρδισαν το Εθνικό Βραβείο eTwinning.
Το 2016-17 υιοθέτησε με τους μαθητές της ένα διατηρητέο μνημείο του χωριού, το οποίο κινδύνευε με κατάρρευση και οργάνωσαν εκστρατεία για τη διάσωσή του. Δημιούργησαν αφίσες, πραγματοποίησαν διαδήλωση, ηχογράφησαν ραδιοφωνικό μήνυμα, με το οποίο ακούστηκαν σε όλη την Ελλάδα κατακτώντας την 1η θέση στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Ραδιοφώνου.
Την επόμενη χρονιά, ίδρυσε ένα Ευρωπαϊκό eTwinning Project που συνδύαζε τη ρομποτική μέσα και έξω από την τάξη και ονομαζόταν eTreeHuggers. Το έργο αυτό έλαβε την κορυφαία διάκριση και του απονεμήθηκε το 1ο Ευρωπαϊκό Βραβείο eTwinning 2021.
Η μεγάλη αγάπη της ήταν η ρομποτική. Συμμετείχε με τους μαθητές της σε όλες τις πιλοτικές δράσεις του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και κατάφεραν να κερδίσουν κορυφαίο ρομποτικό εξοπλισμό μέσω διαγωνισμών. Από το 2018 έως και σήμερα, τους απονέμονται Πιστοποιητικά Διάκρισης για τις δράσεις ρομποτικής που υλοποιούν στο σχολείο τους.
Τα τελευταία δύο χρόνια υπηρετεί στα Λαγυνά, στον τόπο της και ξεκίνησε ένα νέο ταξίδι. Από την πρώτη κιόλας χρονιά εκεί, απέσπασε με τους μαθητές της 4 πανελλήνιες διακρίσεις. Διάκριση στο Πανελλήνιο Διαγωνισμό της ΕΕΛΛΑΚ, Διάκριση στο Διαγωνισμό Bravo Scools, Βραβείο Ψηφιακής Δημιουργίας στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ρομποτικής WRO και το 1ο Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Μαθητικού Ραδιοφώνου.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχει οριστεί Πρέσβειρα eTwinning & Scientix και Leading Teacher για την Ελλάδα για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κώδικα.
Το ιστολόγιο της Μαρίνας Ζαχαρία για εκπαιδευτικούς και γονείς: https://nipiablog.blogspot.com/
Το προφίλ της Μαρίνας Ζαχαρία στο Facebook: https://www.facebook.com/marina.zacharia.1
