Ανάμεσα στα Στενά της Ρεντίνας ή Μακεδονικά Τέμπη, όπως είναι επίσης γνωστά, κυλάει ένας μικρός ποταμός, με μεγάλη όμως ιστορία, καθώς συγκαταλέγεται στους αρχαιότερους της Ελλάδας.
Ο Ρήχειος Ποταμός ρέει εδώ και χιλιάδες χρόνια ανάμεσα στον Χολομώντα και τα Κερδύλια Ορη, στην πανέμορφη κοιλάδα των Μακεδονικών Τεμπών και αποτελεί τη… δίοδο επικοινωνίας, ανάμεσα στη λίμνη Βόλβη και τον Στρυμονικό Κόλπο.
Η περιοχή, έκτασης 650 στρεμμάτων, προστατεύεται από τη διεθνή συνθήκη Ραμσάρ, χαρακτηρίζεται από την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της, το πανέμορφο παραποτάμιο πλατανόδασος αλλά και το μεγάλο ιστορικό της ενδιαφέρον.
Οπως μαρτυράει και το όνομά του, ο Ρήχειος είναι ρηχός ποταμός, με μήκος μόλις 8, 7 χιλιόμετρα. Λειτουργεί ουσιαστικά ως φυσικός υπερχειλιστής της λίμνης, μεταφέροντας τα νερά της στη θάλασσα ενώ σήμερα τροφοδοτείται από υπόγειες πηγές. Κατά καιρούς βέβαια συντηρείται με τεχνητές εκβαθύνσεις. Μπορεί το μικρό μήκος και το βάθος του να προκαλούν εντύπωση, ωστόσο παλαιότερα χαρακτηριζόταν από πλούσια ιχθυοπανίδα.
Η γέννηση του ποταμού
Ο Ρήχειος ποταμός δημιουργήθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν εξαιτίας της έντονης σεισμικής δραστηριότητας που υπήρχε στην περιοχή, σχηματίσθηκε μια δίοδος που άδειασε τα πλεονάζοντα νερά της λίμνης Μυγδονίας στον Στρυμονικό κόλπο.
Σύμφωνα με ιστορικές περιγραφές, η Μυγδονία λίμνη αποτελούσε μια τεράστια λίμνη που χώριζε την χερσόνησο της Χαλκιδικής από την υπόλοιπη Μακεδονία. Απομεινάρια της λίμνης αυτής αποτελούν οι λίμνες Κορώνεια και Βόλβη, που προστατεύονται στις μέρες μας από διεθνείς συμβάσεις και οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Λόγω της σημασίας του περάσματος, τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και τους βυζαντινούς χρόνους, η περιοχή είχε αποκαλούταν και «Στενά των Κλεφτών». Τα στενά αναφέρονται από τον Ευριπίδη και πιθανολογείται πως ο τάφος του βρίσκεται στην περιοχή.
Παλαιότερα, κοντά στον οικισμό της Ρεντίνας, υπήρχε ταλιάνι, στο οποίο πιάνονταν τα χέλια κατά τη μετανάστευσή τους μεταξύ θάλασσας και εσωτερικών υδάτων. Πέριξ της Βόλβης υπάρχουν και άλλοι μικροί χείμαρροι με κυριότερους τον Μπογδάνο, τα ρέματα του Μελισσουργού και της Απολλωνίας.
Ρήχειος ποταμός: Ιδανική απόδραση σε έναν τόπο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους
Τα στενά της Ρεντίνας συνθέτουν ένα μοναδικό περιβάλλον ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Μαζί με τον ποταμό και το παραποτάμιο δάσος αποτελούν ιδανική πρόταση για μία απόδραση στη φύση, σε έναν σημαντικό βιότοπο, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα.
Το παρόχθιο πλατανόδασος της κοιλάδας των Μακεδονικών Τεμπών (όπως διαφορετικά τα αποκαλούν) χαρακτηρίζεται από πυκνή βλάστηση, με πλατάνια, ιτιές, φλαμουριές, φράξους, φτελιές και θάμνους, καθώς και αναρριχητικά φυτά που «αγκαλιάζουν» τους κορμούς των δέντρων και δημιουργούν μοναδικές εικόνες.
Παράλληλα, φιλοξενεί μεγάλο αριθμό πουλιών (έχουν αναγνωριστεί 87 είδη και περιλαμβάνονται στις Σημαντικές Περιοχές των Πουλιών της Ελλάδας) και ιδιαιτέρως αρπακτικών όπως φιδαετούς, αετογερακίνες, κουκουβάγιες και γεράκια. Επίσης, αποτελεί σταθμό για μεταναστευτικά είδη πουλιών ενώ η πανίδα του προσφέρει ποικιλία ερπετών και μικρών θηλαστικών. Για όλους τους παραπάνω λόγους, τα Στενά της Ρεντίνας ανήκουν στις προστατευόμενες περιοχές Natura 2000.
Οποια εποχή και αν επιλέξετε να τα επισκεφθείτε, λόγω της μορφολογίας τους, μεταμορφώνεται σαν τον χαμαιλέοντα. Το ίδιο ισχύει και για τον όγκο του νερού που θα συναντήσετε στον Ρήχειο. Την άνοιξη που η φύση ξυπνάει αλλά και το καλοκαίρι, που οργιάζει, είναι σίγουρα χάρμα οφθαλμών…
Εκτός από το υπέροχο φυσικό τοπίο και το σημαντικό οικολογικό ενδιαφέρον, η κοιλάδα των Τεμπών έχει έντονη ιστορία. Δεν είναι μόνο ο αρχαίος ποταμός Ρήχειος, που δίνει ζωή στα στενά της. Στο βόρειο λόφο της κοιλάδας, βρίσκεται το Βυζαντινό Κάστρο της Ρεντίνας ενώ από εδώ περνούσε η διάσημη ρωμαϊκή Εγνατία οδός, από την οποία θα δείτε και ένα κομμάτι της.
Δείτε επίσης: Στεφανινά: Το γραφικό ορεινό χωριό στη Βόλβη με το υπέροχο δάσος και το βυζαντινό παρελθόν (ΒΙΝΤΕΟ & ΦΩΤΟ)
Στη δυτική είσοδο, κοντά στο σημερινό χωριό Ρεντίνα, βρίσκεται ο ιστορικός μεταβυζαντινός ναός της Αγίας Μαρίνας ενώ σε μικρή απόσταση από το κάστρο ήταν η αρχαία πόλη Αρεθούσα.
Η περιοχή ενδείκνυται για πεζοπορικές διαδρομές, ποδηλασία και ιππασία. Μη χάσετε την ευκαιρία για μία εκδρομή που θα σας μείνει αξέχαστη!
Extra Info
Tα Μακεδονικά Τέμπη βρίσκονται στο μέσο της απόστασης Θεσσαλονίκης – Καβάλας (παλαιά εθνική οδός). Ξεκινούν από την άκρη του οικισμού της Ρεντίνας και καταλήγουν στη διασταύρωση του Σταυρού. Απέχουν μόλις 65 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη.
Ο ποταμός που έχει τη… δική του παραλία
Γνωρίζετε πως ο Ρήχειος ποταμός έχει και τη δική του παραλία; Μετά από το σχετικά σύντομο ταξίδι του, που ξεκινά από τη λίμνη Βόλβη και διαπερνά τα Στενά της Ρεντίνας (η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας – διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000), καταλήγει στην ακτή που φέρει το όνομά του, βόρεια του οικισμού Σταυρός, στον Στρυμονικό Κόλπο.
Η αμμουδερή παραλία έχει μήκος 1.200 μέτρα, μέσο πλάτος 40 και είναι μερικώς τροποποιημένη, αφού τα δύο άκρα της συμπίπτουν με την παρουσία τεχνητών βραχιόνων, οι οποίοι προστατεύουν την ακτή έναντι διάβρωσης. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδης, ενώ η κλίση του είναι ομαλή, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων συναντάται σε απόσταση της τάξης των 180 μέτρων από την ακτή. Τέλος, τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή. Τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές ενώ χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση.
Οπως προαναφέραμε, στο βόρειο άκρο της περιοχής βρίσκεται η εκβολή του Ρήχειου Ποταμού, ενώ στο νότιο τμήμα της εντοπίζεται ρέμα διαλείπουσας ροής. Η παραλία Ρήχειος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 2001 και έκτοτε παρακολουθείται και αξιολογείται η ποιότητα των υδάτων της.
Πηγή ιστορικών στοιχείων: strymonikos.net, bathingwaterprofiles.gr, visit-centralmacedonia.gr
