Το τέλος του καλοκαιριού είναι η ιδανική εποχή για να συλλέξουμε τους πολύτιμους σπόρους από το γαϊδουράγκαθο και να επωφεληθούμε από τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Το γαϊδουράγκαθο το συναντάμε παντού στην ύπαιθρο, σε πετρώδεις περιοχές, δίπλα στους δρόμους ακόμη και σε πεζοδρόμια.
Οι περισσότεροι το αντιμετωπίζουμε ως ένα αντιπαθητικό αγριόχορτο καθώς η όψη του και τα μεγάλα αγκάθια του δεν το κάνουν ιδιαίτερα δελεαστικό. Σίγουρα όμως αν το δούμε ανθισμένο θα μας τραβήξει την προσοχή με το εντυπωσιακό μωβ άνθος του.
Στη χώρα μας το συναντούμε επίσης με τις ονομασίες Κουφάγκαθο, Αγκάβατο ή Σίλυβο ενώ η επιστημονική του ονομασία είναι Silybum marianum – Σίλυβο το Μαριανό. Το ακανθώδες φυτό είναι γνωστό από την αρχαιότητα, με τον Διοσκουρίδη να το αναφέρει ως το μέγα κενταύριον, ή σίλυβον.
Ειδικότερα αναφέρει «Άκανθα εστί, πλατεία φύλλα έχουσα, χαμαιλέοντι όμοια τω λευκώ, ήτις αρτιφυής εσθίεται έφθη συν ελαίω και αλσί, της δε ρίζης ο οπός όσον ολκή ποθείς συν μελικράτω, εμέτους κινεί».
Η παράδοση από την άλλη, θέλει σταγόνες από το γάλα της Παρθένου Μαρίας να πέφτουν στα φύλλα του γαϊδουράγκαθου και γι’ αυτό να ονομάζεται και Milk thistle (αγκάθι με γάλα) ή Mary thistle (αγκάθι της Μαρίας).
Η κύρια δραστική ουσία του γαϊδουράγκαθου είναι η σιλυμαρίνη, στην οποία οφείλονται και οι σημαντικές θεραπευτικές του ιδιότητες.
Θα την βρούμε ουσιαστικά στους σπόρους του, οι οποίοι βρίσκονται στα κεφάλια των άνθεων, τα οποία συλλέγουμε προς το τέλος του καλοκαιριού.
Τα μαζεύουμε με προσοχή, τα αποθηκεύουμε σε ζεστό μέρος και μετά από λίγες μέρες τα χτυπάμε για να βγουν οι σπόροι, τους οποίους επίσης αφήνουμε να ξεραθούν.
Με αυτούς μπορείτε να κάνετε τσάι αλλά και βάμμα. Στα φαρμακεία θα βρείτε αρκετά σκευάσματα με γαϊδουράγκαθο.
Η φλαβονοειδής σιλιμαρίνη το καθιστά αποτοξινωτικό, αντιικό, βακτηριοκτόνο και αντιφλεγμονώδες, με ισχυρή ηπατοπροστατευτική δράση. Ως εκ τούτου, έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες για τη θεραπεία των ηπατικών ασθενειών και για την αποτοξίνωση του ήπατος.
11 πράγματα που πρέπει να μάθετε για το γαϊδουράγκαθο
Παρακάτω μπορείτε να δείτε 11 λόγους για τους οποίους μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το γαϊδουράγκαθο.
1. Η βασική ιδιότητα του γαϊδουράγκαθου είναι πως βοηθάει στην αναγέννηση των κατεστραμμένων ηπατικών κυττάρων και μεγάλων τμημάτων ιστών και προστατεύει το ήπαρ από τις τοξίνες. Υποστηρίζει ουσιαστικά την υγεία του ήπατος.
Για την ακρίβεια έχει χρησιμοποιηθεί παροδοσιακά σε ηπατικές βλάβες και συγκεκριμένα σε λιπώδη διήθηση του ήπατος μη αλκοολικής αιτιολογίας, οδηγώντας σε μειωμένα επίπεδα των τρανσαμινασών (ηπατικά ένζυμα) στον οργανισμό.
Μελέτες έδειξαν ότι η λήψη γαϊδουράγκαθου αύξησε τα επίπεδα της γλουταθειόνης (αντιοξειδωτικό ένζυμο) στα ηπατικά κύτταρα, με αποτέλεσμα να μειωθεί το οξειδωτικό στρες που αποτελεί την κύρια αιτία ηπατοτοξικότητας.
Σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για τις ασθένειες του συκωτιού αλλά και για την ανανέωση των κυττάρων του. Ηπατίτιδα, ίκτερος, καταπόνηση από κατάχρηση αλκοόλ ή από χημειοθεραπεία αντιμετωπίζονται από τη σύγχρονη βοτανοθεραπευτική με το γαϊδουράγκαθο.
2. Η δράση του βοηθά στην καλή λειτουργία της χολής, αυξάνοντας την έκκριση και την ροή της χολής από το ήπαρ και τη χοληδόχο κύστη. Φαίνεται ότι αυξάνει τα επίπεδα της ωφέλιμης HDL χοληστερόλης και μειώνει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει το βότανο αυτό για οποιοδήποτε πρόβλημα συνδέεται με την χοληδόχο κύστη.
3. H επίσημη γερμανική φαρμακοποιία εκτός από τη συμβολή του γαϊδουράγκαθου στο ήπαρ και στη χολή, το αναφέρει και ως άριστο θεραπευτικό και για τις πεπτικές διαταραχές, τη λιπώδης διήθηση, τις τροφικές δηλητηριάσεις (ειδικά από μανιτάρια), τον αλκοολισμό και την ανορεξία.
Διαθέτει αντιιικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Βοηθάει στην αποκατάσταση του μεταβολισμού και επειδή ρυθμίζει αποτελεσματικά το μέγεθος των λιποκυττάρων του σώματος, συμβάλλει σημαντικά στην απώλεια βάρους.
4. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, το γαϊδουράγκαθο μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Εχει ανακαλυφθεί ότι μία από τις ενώσεις στο γαϊδουράγκαθο μπορεί να δράσει με παρόμοιο τρόπο με ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για το διαβήτη, βοηθώντας στη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και στη μείωση του σακχάρου στο αίμα.
5. Η σιλυμαρίνη μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Χρησιμοποιείται ακόμη ως δυναμωτικό του εγκεφάλου και αντικαταθλιπτικό.
6. Τονώνει την κυτταρική αναγέννηση στα νεφρά και μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο ακόμη και σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
7. Η κατανάλωση εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου παρέχει ανακούφιση από το πρήξιμο και αποτρέπει την εξάπλωσή των αιμορροΐδων.
8. Ως αντιοξειδωτικό, παρέχει μια φυσική λάμψη και κάνει την επιδερμίδα να φαίνεται γιο γεμάτη και υγιής. Έχει την ικανότητα να αναπληρώνει νεκρά κύτταρα και αποτρέπει την πρόωρη γήρανση, καταπολεμώντας την εμφάνιση ρυτίδων, σκούρων κηλίδων και αποχρωματισμών.
9. Το βότανο σε μικρές δόσεις διεγείρει ενώ σε μεγάλες ηρεμεί. Σαν ηρεμιστικό μέσο λαμβάνεται για τους σπασμούς, επιληψία, αϋπνία, για τη ρύθμιση της λειτουργίας της καρδιάς και σαν τονωτικό σε περιπτώσεις υπερκόπωσης.
10. Εχει αποδειχθεί σε πειραματικές μελέτες ότι το γαϊδουράγκαθο διεγείρει την οστική πυκνότητα και δυνητικά προστατεύει από την απώλεια οστικής μάζας. Ως αποτέλεσμα, οι ερευνητές προτείνουν ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να είναι μια χρήσιμη θεραπεία για την πρόληψη ή την καθυστέρηση της απώλειας οστικής μάζας ακόμα και σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Ωστόσο, επί του παρόντος δεν υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους, επομένως η αποτελεσματικότητά του παραμένει ασαφής.
11. Ερευνες έδειξαν ότι είναι ευεργετικό στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας και της νόσου του Πάρκινσον. Μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν επίσης ότι, η σιλυμαρίνη μπορεί να καταστείλει τον σχηματισμό αμυλοειδούς βήτα-πρωτεΐνης (μια τοξική πρωτεΐνη που συνδέεται με το Alzheimer), βοηθώντας έτσι στην πρόληψη της νόσου του Alzheimer.
Extra Info
Το γαϊδουράγκαθο μπορεί κανείς εύκολα να το βρει σε διάφορες μορφές, όπως αποξηραμένα φύλλα, σπόρους, σκόνη, υγρή μορφή αλλά και σαν βασικό συστατικό σε πολλά συμπληρώματα διατροφής.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) συνιστά τη λήψη 300mg-600mg γαϊδουράγκαθου , δύο ή τρεις φορές την ημέρα.
Παρασκευή και δοσολογία
Οι σπόροι παρασκευάζονται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε μία κουταλιά του τσαγιού ξηρούς σπόρους και το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα. Αν χρησιμοποιήσουμε το βάμμα του βοτάνου, η δοσολογία είναι 1-2 ml βάμματος τρεις φορές την ημέρα.
Υπό μορφή φρέσκου χυμού η δοσολογία είναι ένα κουταλάκι του τσαγιού με λίγο νερό, τρεις φορές την ημέρα λίγο πριν το φαγητό. Ως σκεύασμα, ακολουθήστε τις οδηγίες.
Προφυλάξεις
Δεν αναφέρονται παρενέργειες από τη χρήση του βοτάνου. Τηρούμε τη συνιστώμενη δοσολογία. Ωστόσο, όπως όλα τα βότανα, απαιτείται προσοχή στη χρήση του και καλύτερα είναι να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό, ή το γιατρό σας, ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα. Σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει διάρροια ή και εμετό (παρενέργεια ωστόσο χρήσιμη σε περιστατικά δηλητηριάσεων).
Προσοχή σε άτομα με διαβήτη: Οι επιδράσεις του γαϊδουράγκαθου στη μείωση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να θέσουν τα άτομα με διαβήτη σε κίνδυνο χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Επίσης, καλό είναι να αποφεύγεται κατά την εγκυμοσύνη και να μην δίνεται σε παιδιά.
Με πληροφορίες από wikipedia.org, enallaktikidrasi.com
