του Δρ. Νικόλαου Στεργίου*
Κάθε μέρα βλέπουμε σε διάφορες ιστοσελίδες άρθρα για θέματα υγείας, σωματικής και ψυχικής. Για παράδειγμα, διαβάζουμε για τις ευεργετικές επιδράσεις της μιας η της άλλης θρεπτικής ουσίας, για δίαιτες που είναι θαυματουργές, απόψεις για το πως πρέπει να είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις, συμβουλές παντός είδους, κλπ. Στην κυριολεξία βομβαρδιζόμαστε από τέτοια άρθρα. Ο καθένας δημιουργεί μια σελίδα στο διαδίκτυο, πολλές φορές μέσω κοινωνικών δικτύων, και γράφει ότι του κατεβεί στο κεφάλι. Έχουμε γεμίσει γνώστες, παντογνώστες, ειδήμονες, κλπ. Πολλοί μάλιστα από αυτούς καλούνται να μιλήσουν για τις αρλούμπες τους στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, κάνουν οι ίδιοι σεμινάρια (!!!!), διάφοροι δημοσιογράφοι της κακιάς ώρας τους κάνουν αφιερώματα για να έχουν κάτι να γράψουν, ορισμένοι μάλιστα βραβεύονται κιόλας, και ο παραλογισμός συνεχίζεται γεμίζοντας τον κοσμάκη με τόνους ανακριβειών και εσφαλμένης γνώσης.
Το πρώτο λοιπόν που πρέπει να κάνουμε όταν βλέπουμε τέτοια άρθρα στο διαδίκτυο (η ακόμα και σε εφημερίδες και περιοδικά) είναι να εξετάσουμε τις πηγές του άρθρου. Όντως βασίζονται σε κάποιες έγκυρες πηγές και επιστημονικές μελέτες η είναι γνώμες και απόψεις του συγγραφέως. Εάν είναι το δεύτερο πρέπει να δούμε ποια είναι τα διαπιστευτήρια του συγγραφέα. Έχει γνώσεις πάνω στο θέμα που βασίζονται σε κάποιες σοβαρές σπουδές; Έχει κάποιο σοβαρό επιστημονικό έργο; H τουλάχιστον βασίζεται σε κάποιά πολυετής εμπειρία πάνω στο θέμα που του έχει ήδη δώσει μια επιτυχής πορεία στο συγκεκριμένο χώρο; Προσοχή λοιπόν στα διαπιστευτήρια του συγγραφέα.
Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα το θέμα του σοβαρού επιστημονικού έργου. Ένας τρόπος να κρίνουμε το επιστημονικό έργο κάποιου (ένας από τους πιο έγκυρους) είναι ο αριθμός των επιστημονικών αναφορών του. Με άλλα λόγια κατά πόσο άλλοι επιστήμονες αναφέρονται στην δουλειά του και την μνημονεύουν στις δικές τους μελέτες. Βέβαια ένας επιστήμονας που υπηρετεί μια νέα επιστήμη ίσως να έχει λιγότερες αναφορές άλλα και πάλι ένας σοβαρός επιστήμονας θα έχει αρκετές τέτοιες αναφορές. Ένας τρόπος να βρούμε αυτήν την πληροφορία είναι μέσω του Google Scholar. Εκεί μπορεί κάποιος να δει ότι ο υπογράφων έχει 12300 επιστημονικές αναφορές στην επιστήμη της Εμβιομηχανικης.
Προχωρώντας ας εξετάσουμε τις αναφορές ορισμένων “ειδημόνων”. Ογδόντα επιστημονικές αναφορές είναι η διάμεσος (median) για τους καθηγητές που υπηρέτησαν στις κυβερνήσεις της δεκαπενταετίας 2004-2019. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο αριθμός των αναφορών μιας νέας επιστήμονα που το πρόσωπο της προοριζόταν για να γίνει κούκλα για παιδιά (κάποιο κόμμα την έβαλε ανάμεσα στους 12 σημαντικότερους Έλληνες της νεότερης Ελλάδας). Έχει λοιπόν 168 αναφορές. Αντίθετα, η Αθηνά Ακτύπη (νεαρή Ελληνίδα επιστήμονας του Arizona State) έχει 2926, η Ασημίνα Κιούρτη (Ohio State) έχει 1942, και η Όλγα Θεού (Dalhousie University) έχει 3802. Κλείνω λοιπόν με τρεις πραγματικά αξιόλογες επιστήμονες της διασποράς που είναι στην αμερικανική πλευρά του Ατλαντικού και προβλέπω πως θα κάνουν πραγματικά σπουδαία πράγματα στο μέλλον.
References:
1.Google Scholar
2.16 κορυφαίες νεαρές γυναίκες επιστήμονες. Ιωαννίδης Ι.Π.Α. Το Βήμα. 13.10.2019.
3.Mediocracy vs Meritocracy, Ioannidis J.P.A., TEDxAcademy talk, https://www.youtube.com/watch?v=KQtpEoS6W44
Δρ. Νικόλαος Στεργίου
Assistant Dean and Director of the Division of Biomechanics and Research Development, Distinguished Community Research Professor and Founding Chair of the Department of Biomechanics, Director of the Center for Research in Human Movement Variability, University of Nebraska at Omaha
Professor, Department of Environmental Agricultural and Occupational Health, College of Public Health, University of Nebraska Medical Center
President-Elect, American Society of Biomechanics
