Που να φανταστεί κανείς, διασχίζοντας έναν απλό επαρχιακό δρόμο, τι μπορεί να ανακαλύψει από την… κάτω πλευρά του δρόμου!
Κρυστάλλινα νερά, αιωνόβια πλατάνια, ομορφιά απαράμιλλου φυσικού κάλλους, το μοναδικό περιβαλλοντικό μονοπάτι και το Νερόμυλο της Παλιάς Καβάλας.
Ενα καλά κρυμμένο φυσικό… θησαυρό, που μεταμορφώνεται ανάλογα με την εποχή και έχει να σου διηγηθεί αμέτρητες ιστορίες για το «δρόμο του νερού» και το ταξίδι του από τις πηγές της Παλιάς Καβάλας έως το υδραγωγείο της Καβάλας, τις γνωστές σε όλους μας Καμάρες. Μία εναλλακτική ξεχωριστή απόδραση!
Στο Νερόμυλο της Παλιάς Καβάλας
Δίπλα ακριβώς από το δρόμο Ζυγού – Παλιάς Καβάλας, κατά μήκος του ρέματος του χωριού θα ανακαλύψετε μία από τις πιο όμορφες περιπατητικές διαδρομές. Το περιβαλλοντικό μονοπάτι καλύπτει μια διαδρομή 3 χλμ. περίπου, όπου όπως προαναφέραμε θα αντικρίσετε μοναδικά πράγματα, μεταξύ αυτών έναν ψηλό καταρράκτη και τον παλιό, αναστηλωμένο πλέον Νερόμυλο.
Αν δεν στρίψετε νωρίτερα για να ξεκινήσετε τη διαδρομή σας από το λατομείο, τότε πάνω στο δρόμο και λίγο πριν φθάσετε στο χωριό της Παλαιάς Καβάλας, θα δείτε στα δεξιά την πινακίδα που γράφει προς Νερόμυλο. Εκεί θα παρκάρετε το αυτοκίνητό σας και θα κατηφορίσετε από το μονοπάτι, για να φτάσετε μόλις σε λίγα λεπτά στο Νερόμυλο και στη μικρή πλατεία που βρίσκεται εκεί. Εδώ κάθε Ιούνιο διεξάγεται το εναλλακτικό μουσικό φεστιβάλ wood water wild.
Η ιστορία του
Κατά το παρελθόν στο ρέμα της Παλιάς Καβάλας λειτουργούσαν 13 υδρόμυλοι, και τρεις νεροτριβές. Σήμερα ωστόσο σώζονται ελάχιστοι απ’ αυτούς, οι περισσότεροι εγκαταλελειμμένοι. Το 2008, με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλιάς Καβάλας, έγινε αναπαλαίωση και συντήρηση ενός εξ αυτών. Μάλιστα, διασώθηκε και συντηρήθηκε μέρος του παλιού εξοπλισμού, καθώς επίσης τοποθετήθηκε καινούργιος όπου χρειάστηκε, όπως μυλόπετρες, βαράρι και άλλα εξαρτήματα.
Στο Νερόμυλο της Παλιάς Καβάλας, ο οποίος σήμερα είναι σε θέση να λειτουργήσει, μπορείτε να δείτε όλο τον παραδοσιακό τρόπο άλεσης, αφού πρώτα συνεννοηθείτε με το Σύλλογο της Παλιάς Καβάλας.
Αξίζει να αναφέρουμε πως ο τελευταίος μύλος του χωριού λειτούργησε έως τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Η ύπαρξη των νερόμυλων στην περιοχή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου ζωής των κατοίκων του χωριού κατά το πρόσφατο παρελθόν και μέρος της οικονομικής τους δραστηριότητας.
Μέσα από τα ερείπια αυτών, αναδεικνύονται σημαντικά στοιχεία της παράδοσης αλλά και της ιστορίας της Παλιάς Καβάλας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτοί οι νερόμυλοι τροφοδοτούσαν με αλεύρι την ευρύτερη περιοχή της Καβάλας ακόμη και την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής, όταν οι ντόπιοι μυλωνάδες, με κίνδυνο της ζωής τους εργαζόταν κρυφά τις νύχτες για να παράγουν λίγο αλεύρι.
Στο Νερόμυλο μπορείτε να πιείτε νερό από τη βρύση, να διαβάσετε ένα βιβλίο από την ξεχωριστή βιβλιοθήκη που υπάρχει έξω απ’ αυτόν, να περπατήσετε πάνω στα γεφυράκια και να ακούσετε τα γάργαρα νερά. Ακολουθήστε το περιβαλλοντικό μονοπάτι και χαθείτε στη «μαγεία» της φύσης, ανακαλύπτοντας τις μικρές σπηλιές και το μοναδικό, ο οποίος πέφτει από ύψος δέκα μέτρων περίπου. Τα ορμητικά νερά του, έχουν λαξεύσει τον βράχο και δημιουργούν έτσι δύο εντυπωσιακές βάθρες με κρυστάλλινα νερά, στις οποίες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μπορείτε να βουτήξετε άφοβα!
Το χωριό, Παλιά Καβάλα
Η Παλαιά Καβάλα ή Παλιά Καβάλα είναι ένα ορεινό χωριό χτισμένο σε υψόμετρο 400μ. στις παρυφές του όρους Σύμβολο, βόρεια της Καβάλας. Ανήκει στο Δήμο Καβάλας, απέχει 15 μόλις χιλιόμετρα από την πόλη και 8 χιλιόμετρα από τη διασταύρωση του στρατιωτικού αεροδρομίου στην εθνική οδό Καβάλας – Δράμας.
Το χωριό αυτό είναι γνωστό κυρίως για άφθονα και δροσερά νερά του, φυσικά για το περιπατητικό μονοπάτι του, το Νερόμυλο, το Δρόμο του Νερού, τα πανύψηλα αιωνόβια πλατάνια, το καλό κλίμα και τις παραδοσιακές ταβέρνες του. Λίγοι είναι όμως αυτοί που γνωρίζουν την ιδιαίτερη ιστορία του χωριού, στο οποίο οφείλει το όνομα της και η σύγχρονη πόλη της Καβάλας. Κατά την αρχαιότητα υπήρχαν στην περιοχή τα αρχαία Σκάβαλα.
Η λέξη προέρχεται από τα πολλά σκάμματα που υπήρχαν εκεί, κυρίως μεταλλεία χρυσού και αργύρου. Αυτά σώζονται έως σήμερα και είναι εύκολο να τα διακρίνει όποιος περιηγηθεί στις πλαγιές γύρω από το χωριό. Θα συναντήσει επίσης σπήλαια, καλντερίμια, παλιές κρήνες και πηγές με γάργαρα νερά.
Το Μονοπάτι του Νερού που φτάνει μέχρι τις Καμάρες στην Καβάλα
Πέντε περίπου χιλιόμετρα νότια του χωριού, βρίσκεται η περιοχή «Σούμπασι» ή «Μάνα του νερού». Όταν ο Ιμπραήμ πασάς ανέλαβε την υδροδότηση της Καβάλας (1523-1536), η περιοχή αυτή της Παλιάς Καβάλας φάνταζε ιδανική, καθώς είχε όλες της προϋποθέσεις. Ηταν άλλωστε μια δοκιμασμένη λύση από τους Βυζαντινούς χρόνους, απείχε λίγα μόλις χιλιόμετρα από την Καβάλα, ήταν πλούσια σε πηγές και το βασικότερο, είχε μεγαλύτερο υψόμετρο από την πόλη.
Αρχικά κατασκευάστηκε μια υπόγεια δεξαμενή, όπου εκεί συγκεντρώνονταν τα νερά από τις γύρω πηγές, στη συνέχεια μέσω λιθόκτιστων αυλακιών και περίτεχνων γεφυριών, το νερό έφτανε στο υδραγωγείο της Καβάλας, τις γνωστές Καμάρες, για να υδροδοτηθεί η πόλη.
Πρόκειται για μια διαδρομή 10 χιλιομέτρων περίπου, που ξεκινά από την Παλιά Καβάλα και καταλήγει στη περιοχή Άγιος Κωνσταντίνος της Καβάλας, είναι δε γνωστή και ως «δρόμος του νερού». Ο επισκέπτης μπορεί να τη συνδυάσει περπατώντας και το μονοπάτι της Παλιάς Καβάλας, καθώς οι δυο διαδρομές συνδέονται.
Πως θα πάτε
Στο χωριό της Παλιάς Καβάλας, στο Νερόμυλο, το Περιβαλλοντικό Μονοπάτι και το Δρόμο του Νερού μπορείτε να πάτε είτε από την Εθνική Οδό, Δράμας – Καβάλας, στρίβοντας αρχικά για Ζυγός και στη συνέχεια για Παλιά Καβάλα, είτε από τη διασταύρωση του Σταυρού, διασχίζοντας αρχικά τον Αμυγδαλεώνα και στρίβοντας όπως προαναφέραμε παραπάνω, είτε αφού βγείτε από την Καβάλα, με κατεύθυνση προς Ξάνθη, πριν τη Νέα Καρβάλη.
Πηγή ιστορικών στοιχείων: paliakavala.gr
Πηγή στοιχείων: woodwaterwild.gr
