Αρχές του 20ου αιώνα. Στην περίφημη συνοικία των «εξοχών» ή «Πύργων», οικοδομείται η Κάζα Μπιάνκα (Casa Bianca), ή Βίλα Μπλανς, ή Βίλα Φερνάντεζ, όπως την αποκαλούσαν διαφορετικά. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό στολίδι της παλιάς Θεσσαλονίκης, που ακόμη και σήμερα κοσμεί, τη Λεωφόρο πλέον, Βασιλίσσης Ολγας και μας… διηγείται την ξεχωριστή ιστορία του.
Ομορφη και εντυπωσιακή, η Κάζα Μπιάνκα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του εκλεκτικισμού, με μπαρόκ, αρτ νουβώ (Art Nouveau) και αναγεννησιακά στοιχεία, που την κάνουν ιδιαίτερη και της προσδίδουν μία ακαταμάχητη γοητεία.
Συγκαταλέγεται στις θαυμάσιες βίλες που… απλώνονταν, στη χαμένη πια «Λεωφόρο των Εξοχών», και ξεχώρισε σίγουρα για τη μοναδική της αρχιτεκτονική αλλά και για τη ρομαντική ιστορία που διαδραματίστηκε στο εσωτερικό της.
Από το Λευκό Πύργο μέχρι το Καραμπουρνάκι «εκτείνεται ωραία η νέα πόλις, περισσότερον ευρωπαϊκή, με οικοδομάς μεγαλοπρεπείς, μ’ ευρείας λεωφόρους και με μεγάλους κήπους» έγραφε το 1914 ο βυζαντινολόγος Αδαμάντιος Αδαμαντίου, περιγράφοντας την εικόνα της Θεσσαλονίκης που δημιουργήθηκε ως η πρώτη εκτός των τειχών περιοχή επέκτασης του αστικού της ιστού. Η Βίλα Μπιάνκα, χτισμένη πολύ κοντά στις εγκαταστάσεις του πρώην τροχιόδρομου, περιγράφεται ως μια «κομψή μολυβδόφαιος έπαυλις, ρυθμού μάλλον Ελβετικού» η οποία στοίχισε σύμφωνα με τον εργολάβο πάνω από 120 χιλιάδες δραχμές.
Η έλλειψη συμμετρίας στην κάτοψή της, οι όμορφοι εξώστες της και οι ανοιχτοί της χώροι στο εξωτερικό του κτιρίου της προσδίδουν μία ξεχωριστή ομορφιά, όπως και στο εσωτερικό της, οι γύψινες ανάγλυφες παραστάσεις και τα μοναδικά διακοσμητικά μοτίβα.
Είναι ευτύχημα που αυτή η αρχιτεκτονική όαση στην περιοχή του Ντεπό, κατάφερε όχι μόνο να αντισταθεί στο χρόνο αλλά και να διασωθεί την τελευταία στιγμή από την κατεδάφιση και έτσι σήμερα να μην αποτελεί απλά μία ανάμνηση αλλά έναν αδιάψευστο μάρτυρα μίας άλλης εποχής.
Βίλα Μπιάνκα: Η οικογένεια Φερνάντεζ και το δώρο γάμου στην Μπλανς
Η Βίλα Μπιάνκα στην πραγματικότητα ήταν ένα δώρο αγάπης, ένα δώρο γάμου από το σύζυγο προς τη γυναίκα του, από την οποία απέκτησε και το όνομά της. Ολα ξεκίνησαν το 1911. Ο Ντίνο Φερνάντεζ Ντιάζ (Dino Fernandez Diaz), Εβραίος, ισπανικής καταγωγής αγόρασε το συγκεκριμένο οικόπεδο από τον Μερκάδο Γιεσουά για να το κάνει δώρο γάμου στη γυναίκα του.
Ηταν γιος του τραπεζίτη Νταβίντ Φερνάντεζ και της Εσθέρ, το γένος Μισραχή και γνωστός βιομήχανος και συνέταιρος στη ζυθοποιία «Ολυμπος», η οποία το 1920 συγχωνεύτηκε με τη ζυθοποιία «Νάουσα» και στη συνέχεια εξαγοράστηκε από τον Φιξ. Επίσης είχε ένα μεγάλο οίκο εξαγωγών και μεταξύ άλλων εξήγαγε σιτάρι από τα Βαλκάνια προς την Αγγλία.
Παντρεύτηκε την Ελβετίδα Μπλανς (Μπιάνκα), κόρη του Λεόν ντε Μαγιέρ, με την οποία και απέκτησε τρία παιδιά. Ως δώρο γάμου, έχτισε την πολυτελή έπαυλη, που είναι γνωστή σήμερα ως Κάζα Μπιάνκα (Casa Bianca) από το όνομα της συζύγου του Blanche (Bianca) Meyer.
Το αρχοντικό οικοδομήθηκε σε σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτοντα, Πιέτρο Αριγκόνι (Pietro Arrigoni). Οταν αυτός αναγκάστηκε, λόγω του ιταλοτουρκικού πολέμου, να εγκαταλείψει τη Θεσσαλονίκη η κατασκευή της συνεχίστηκε από τον Ντεμπρελή Τζώρτζη Σιαγά και ολοκληρώθηκε το 1913. Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, επέστρεψε στην πόλη και ο Αριγκόνι.
Κάζα Μπιάνκα: Ο φλογερός «απαγορευμένος» έρωτας που την στιγμάτισε
Αυτό που το κάνει την Κάζα Μπιάνκα ιδιαίτερα μυστήρια και γοητευτική εκτός από την αρχιτεκτονική της, είναι σίγουρα και οι ιστορίες, κυρίως αγάπης, που διαδραματίστηκαν στο εσωτερικό της. Οπως αναφέραμε, αρχικά η κατοικία ήταν δώρο γάμου του Ντίνο Φερνάντζερ στην Μπιάνκα. Ομως το ειδύλλιο της πλούσιας εβραιοπούλας, που ερωτεύτηκε έναν χριστιανό αξιωματικό του στρατού και τον παντρεύτηκε κρυφά παρά τις απαγορεύσεις των δικών της, είναι αυτό που ξεχώρισε.
Ο φλογερός έρωτας της κόρης της οικογένειας, Αλίνε, με τον Σπύρο Αλιμπέρτη, ο οποίος ήταν ανθυπολοχαγός της 7ης μεραρχίας του ελληνικού στρατού, προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις των γονιών της και τα αρνητικά σχόλια της συντηρητικής κοινωνίας της εποχής. Μην ξεχνάμε πως βρισκόμαστε σε μία περίοδο που η διαφορά των κοινωνικών τάξεων και των θρησκευτικών πεποιθήσεων λειτουργούσε αποτρεπτικά.
Ο Σπύρος Αλιμπέρτης, επιμελητής του Αστεροσκοπείου Αθηνών, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1912, ως υπασπιστής του διοικητή της 7ης Μεραρχίας του ελληνικού στρατού. Η τυχαία γνωριμία του με την Αλίνε (Aline Fernandez) στάθηκε η απαρχή μιας ρομαντικής ιστορίας που συγκλόνισε την πόλη και αποτέλεσε το θέμα μιας εκτεταμένης αρθρογραφίας στον τύπο της.
Η συντηρητική κοινωνία του 1912 δεν συνηγορούσε υπέρ ενός τέτοιου γάμου, μεταξύ μιας εβραίας και ενός χριστιανού, με αποτέλεσμα την εκούσια απαγωγή της από τον Σπύρο Αλιμπέρτη και την τέλεση του γάμου τους στην Αθήνα την άνοιξη του 1914. Στη συνέχεια όμως ο Ντίνο Φερνάντζε έδωσε την συγκατάθεση του και το ζεύγος επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάθηκε στο πατρικό της σπίτι.
Η δραματική ιστορία της οικογένειας και η εκτέλεση από τους Γερμανούς
Το 1934 η Μπλανς πέθανε στο Παρίσι και το 1943, ο Ντίνο και ο γιος του Πιέρε εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς στη Meina της Ιταλίας, όπου είχαν καταφύγει, μαζί με άλλους Εβραίους της πόλης, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την αποστολή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Στο διάστημα της Κατοχής το κτίριο επιτάχθηκε από τους Ιταλούς, και αργότερα από τους Γερμανούς, ενώ ο όροφος του χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία από τον Ιταλό πρόξενο και αργότερα ενοικιάστηκε σε ιδιωτικό σχολείο. Το άλλοτε μεγαλοπρεπές αρχοντικό καταληστεύτηκε και βανδαλίστηκε. Οταν πια ο Σπύρος και η Αλίνε επέστρεψαν στη Βίλα, αυτή σε τίποτα δεν θύμιζε τις παλιές ένδοξες εποχές. Ωστόσο έμειναν εκεί μαζί μέχρι τα γεράματά τους και μάλιστα, έφυγαν και μαζί, με λίγους μήνες διαφορά, το 1965. Μετά το θάνατο τους το αρχοντικό περιήλθε στην αδελφή της Νίνα που ζούσε στο Παρίσι, η οποία πούλησε το κτίσμα στους Ν. και Γ.Τριάρχου και στη Σουζάνα Σολομών Μαλλάχ.
Το 1976 το κτίριο κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και από τότε χρονολογείται η τμηματική καταστροφή του με στόχο τον αποχαρακτηρισμό του και την τελική κατεδάφιση του. Η Κάζα Μπιάνκα γλίτωσε την τελευταία στιγμή και έτσι σήμερα παραμένει μία αρχιτεκτονική όαση στην περιοχή του Ντεπό.
Το 1990, μετά από σειρά μέτρων με στόχο τη διάσωση του κτιρίου και του περιβάλλοντα χώρου του, περιήλθε στον Δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος προχώρησε σε προσπάθειες αναστύλωσης και εκτεταμένες επεμβάσεις.
Σήμερα το ιστορικό κτίριο στεγάζει την Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης και ένα πανέμορφο καφέ – μπαρ – εστιατόριο, που φέρει φυσικά το όνομά της.
Villa Bianca: Εξοδος σε ένα κομψό και ατμοσφαιρικό περιβάλλον που σε ταξιδεύει σε άλλες εποχές
Τα τελευταία χρόνια η Villa Bianca έχει μετατραπεί στο πιο must – go σημείο για έξοδο στη Θεσσαλονίκη. Φέροντας στις… πλάτες του το βαρύ όνομα της ιστορικής βίλας, το καφέ – μπαρ – εστιατόριο, προσφέρει στους πελάτες του, εκτός από τις εκλεκτές υπηρεσίες του και ένα πολύτιμο κομμάτι της ατμόσφαιρας και της ιστορίας αυτού του κτιρίου. Το «Villa Bianca café» είναι ένας χώρος υψηλής αισθητικής, με αέρα αλλοτινών εποχών, όπου το κλασικό στιλ, συνυπάρχει αρμονικά με το urban vibe της πόλης, κάτι που θα αισθανθείτε με το που θα περάσετε τη μεγάλη αυλόπορτα.
Μπροστά σας θα δείτε να υψώνεται το ιδιαίτερης αισθητικής κτίριο, ενώ ολόγυρά του, απλώνεται ένας πανέμορφος και περιποιημένος κήπος με θεόρατα πεύκα. Στον ιδιαίτερα κομψό και επιβλητικό χώρο της Villa Bianca, κάθε επιλογή σας μετατρέπεται μεμιάς στην απόλυτη εμπειρία.
Είτε επιλέξετε τον εσωτερικό, είτε τον εξωτερικό χώρο του καφέ – εστιατορίου, το ατμοσφαιρικό του περιβάλλον και η νοσταλγική του αύρα, θα σας παρασύρουν σε ένα ταξίδι στο χρόνο, απολαμβάνοντας παράλληλα τον καφέ, το φαγητό και το ποτό σας.
Υπέροχα ροφήματα, απολαυστικό brunch, ευφάνταστες γευστικές προτάσεις, μοναδική λίστα κρασιών καθώς και signature cocktails κάνουν τη διαφορά, σε συνδυασμό με την ευγένεια και την άψογη εξυπηρέτηση του προσωπικού. Κάθε πιάτο του εστιατορίου «Villa Bianca» αποτελεί και μία μοναδική γαστρονομική εμπειρία, με πληθώρα επιλογών, που ικανοποιούν και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους.
Επισκεφθείτε τον εσωτερικό χώρο του καφέ – εστιατορίου και δείτε τις ιστορίες του κτιρίου να… ξαναζωντανεύουν μπροστά σας.
Απολαύστε την παραμυθένια του αυλή, για γλυκά πρωινά, ανέμελα μεσημέρια και μαγευτικές βραδιές κάτω από τον έναστρο ουρανό.
Ενα είναι το σίγουρο… Στη Villa Bianca οι στιγμές που θα ζήσετε θα είναι έντονες!
Villa Βianca: Βασ. Ολγας 180, Τηλ.: 231 400 6444, Facebook, Instagram.
Δείτε επίσης: Βίλα Αλλατίνη: 8 μικρές ιστορίες για την έπαυλη – σύμβολο στη Θεσσαλονίκη (ΒΙΝΤΕΟ drone & ΦΩΤΟ)
Εδρα της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης
Στο διατηρητέο μνημείο της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης, βρίσκεται από το 2013 το Τμήμα Πινακοθήκης και Εικαστικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Βιβλιοθηκών και Μουσείων.
Στους διαμορφωμένους χώρους της Βίλα Μπιάνκα στεγάζονται τα γραφεία της Πινακοθήκης, περιοδικές εκθέσεις, οι μόνιμες εκθέσεις χαρακτικής καθώς και η μόνιμη έκθεση με τα έργα του Νικολάου Γύζη.
Η Πινακοθήκη οργανώνει συχνά αναδρομικές εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, σε συνεργασία με μεγάλα ιδρύματα τέχνης της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Στεγάζει περισσότερα από 1000 έργα τέχνης στο σύνολο της, ενώ η έκθεση χωρίζεται σε διαφορετικές συλλογές.
Η πινακοθήκη διαθέτει μεταξύ άλλων, έργα του Νικόλαου Γύζη, του Γιώργου Παραλή, του Πολύκλειτου Ρέγκου, του Ν.Γ. Πεντζίκη, της Βάσως Κατράκη, του Σπύρου Βασιλείου, της Όπυς Ζούνη, του Αλέκου Φασιανού, του Παναγιώτη Τέτση, του Σπύρου Παπαλουκά, του Μιχαήλ Τόμπρου, του Κενάν Μεσαρέ, του Σωτήρη Χρηστίδη, του Αγήνορα Αστεριάδη κλπ. Επίσης διαθέτει και σημαντική συλλογή εικόνων που χρονολογούνται από τον 14ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Αξίζει να την επισκεφθείτε και να δείτε από κοντά όλα τα αριστουργήματα, μαζί φυσικά με το κτίριο.
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2310 427 555, 2313 318 538, Facebook
Είσοδος δωρεάν, Δευτέρα κλειστά.
Το κτίριο – Το ρεύμα του εκλεκτικισμού και οι χώροι του
Στα τέλη του 19ου και τις αρχές 20ού αιώνα κυριάρχησε στη Θεσσαλονίκη το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτικισμού, που συνδύαζε διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. Τέτοιο χαρακτηριστικό δείγμα, αποτελεί και η Κάζα Μπιάνκα, η οποία αποτελείται από ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, έναν όροφο και ένα δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde).
Οταν στην έπαυλη έμενε η οικογένεια του Ντίνο Φερνάντεζ και στη συνέχεια το ζεύγος Αλιμπέρτη, στο ημιυπόγειο ήταν τα δωμάτια του υπηρετικού προσωπικού και άλλοι βοηθητικοί χώροι. Στο ισόγειο ήταν δύο υπνοδωμάτια, το γραφείο, ένα σαλόνι, η τραπεζαρία, το μαγειρείο, ένα λουτρό και βοηθητικοί χώροι ενώ στον πρώτο όροφο υπήρχαν κυρίως υπνοδωμάτια και χώροι που χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό.
Αυτοί διαμορφώθηκαν ανάλογα όταν τη δεκαετία του ’60 λειτούργησε στον πρώτο όροφο της έπαυλης δημοτικό και νηπιαγωγείο και στο δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde). Υπήρχαν δωμάτια στα οποία έπαιζαν τα παιδιά, η βιβλιοθήκη και χώροι που επίσης χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό.
Η κεντρική είσοδος της έπαυλης, στην οποία οδηγεί ένα μαρμάρινο μπαρόκ κλιμακοστάσιο, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του κτιρίου. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει δευτερεύουσα είσοδος. Στην ανατολική και στη δυτική πλευρά υπάρχουν βεράντες, ημιυπαίθριοι και στεγασμένοι εξώστες και μπαλκόνια.
Η Βίλα είχε επίσης έναν μεγάλο πανέμορφο κήπο.
Πηγή ιστορικών στοιχείων: thessaloniki.gr, thessalonikitourism.gr, inthessaloniki.com, wikipedia.org
