Το Πάσχα στη Θεσσαλονίκη αποτελεί μία ξεχωριστή εμπειρία. Η πόλη είναι «γεμάτη» από ιστορικούς και βυζαντινούς Ναούς, που αυτές τις ημέρες, ξεχωρίζουν για το κατανυκτικό τους κλίμα και τη μοναδική τους ατμόσφαιρα.
Οσοι πιστοί μείνετε στη Θεσσαλονίκη για το Πάσχα, το σίγουρο είναι πως θα βιώσετε τη Μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση με θρησκευτική ευλάβεια και κατάνυξη.
Οι επιλογές που έχετε είναι πολλές, καθώς η πόλη φημίζεται για τους ιστορικούς της Ναούς και τα Βυζαντινά της αριστουργήματα, πολλά εκ των οποίων αποτελούν και Παγκόσμια Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Unesco).
Εκτός από την ομορφιά, την ιστορία και την βυζαντινή αρχιτεκτονική τους, ξεχωρίζουν για το τελετουργικό τους και την ατμόσφαιρα που δημιουργούν, ειδικά αυτές τις ημέρες, όπως είναι η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης, το Πάσχα.
Η Εβδομάδα των Παθών εκτυλίσσεται μέσα στους ιστορικούς ναούς της πόλης με βαθιά θρησκευτικότητα, σεβασμό, ταπεινότητα και περισυλλογή, ενώ το κλίμα που δημιουργείται είναι απολύτως μυσταγωγικό.
ΤοThes.gr επισκέφθηκε 5 ιστορικούς βυζαντινούς Ναούς της πόλης και σας τους προτείνει για να βιώσετε με κατάνυξη τη Μεγάλη Εβδομάδα καθώς και την Ανάσταση!
Οι 5 Ναοί στη Θεσσαλονίκη για να βιώσετε το Πάσχα
1. Αγία Σοφία
Ενα από τα σύμβολα της Θεσσαλονίκης, είναι ο Ιερός Ναός της του Θεού Σοφίας. Ο ιστορικός ναός στο κέντρο της πόλης, που περιγράφεται ως «αντίγραφό» της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, είναι αφιερωμένος στη Σοφία και τον Λόγο του Θεού, και ανήκει μαζί με τους ιερούς ναούς του Αγίου Δημητρίου και της Αχειροποιήτου, στα πιο σημαντικά παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ελλάδας και ολόκληρης της Ορθοδοξίας.
Επιβλητικό, το ιστορικό μνημείο και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ξεχωρίζει για την πλούσια ιστορία του, τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά του και τα μυστικά υπερώα. Χτίστηκε κατά τα μέσα του 7ου αιώνα, υπήρξε μητροπολιτικός ναός της Θεσσαλονίκης από το 1246 και μετατράπηκε σε τζαμί από τους Οθωμανούς.
Στον τρούλο εικονίζεται η Ανάληψη του Χριστού, με την επιγραφή από τις Πράξεις 1:11 «ἄνδρες Γαλιλαῖοι, τί ἑστήκατε βλέποντες εἰς τόν οὐρανόν» όπου παρίστανται οι Δώδεκα Απόστολοι, η Παναγία και δύο άγγελοι. Το συγκεκριμένο έργο εικάζεται πως ανάγεται κατά τον 7ο αιώνα. Πάνω από το ιερό δεσπόζει η ένθρονη Βρεφοκρατούσα Παναγία, η οποία αντικατέστησε εικονομαχικό σταυρό περί τον 11ο-12ο αιώνα. Η κατανυκτική του ατμόσφαιρα θα σας προσφέρει μία ξεχωριστή εμπειρία.
Δείτε επίσης: Ο Αγιος Δημήτριος στη Θεσσαλονίκη όπως δεν τον έχετε ξαναδεί: 10 πράγματα που πρέπει να μάθετε (ΒΙΝΤΕΟ drone & ΦΩΤΟ)
2. Αγιος Παντελεήμονας – Καμάρα
Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στη συμβολή των οδών Αρριανού και Ιασωνίδου, μία ανάσα από την Εγνατία και πολύ κοντά στην Καμάρα και τη Ροτόντα, βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του Αγίου Παντελεήμονος.
Ο Ναός – κόσμημα, αν και μικρός, ξεχωρίζει για την ομορφιά και τη μεγαλοπρέπειά του εκτός από την πολύχρονη ιστορία του και σίγουρα δεν συμπεριλήφθηκε τυχαία στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ο προαύλιος χώρος του αποτελεί πραγματικά μία όαση και θα σας μεταφέρει σε μία άλλη εποχή… Δέντρα κάθε λογής, τον «προστατεύουν» γύρω γύρω, από πλατάνια μέχρι και ροδιές, με τον επισκέπτη να έχει τη δυνατότητα να ξαποστάσει κάτω απ’ αυτά και να απολαύσει τον ίσκιο τους στα πέτρινα πεζούλια και τα ξύλινα παγκάκια.
Ο Ναός του Αγίου Παντελεήμονος είναι παλαιό καθολικό βυζαντινής μονής της Θεσσαλονίκης. Η ιστορία του, σε συνδυασμό με την αρχιτεκτονική και την απλότητα, θα σας κάνουν να αισθανθείτε τη μεγαλοπρέπεια του ιερού χώρου και συνάμα την κατανυκτική ατμόσφαιρα.
Χρονολογείται στα τέλη 13ου – αρχές 14ου αιώνα και ανήκει στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμένου με νάρθηκα και περιμετρική στοά, που ανατολικά απολήγει σε δύο παρεκκλήσια. Οι τοιχογραφίες εντάσσονται στα τέλη του 13ου – αρχές του 14ου αιώνα και συνδυάζουν τη μνημειακή αντικλασική αντίληψη με τις νέες τάσεις της παλαιολόγειας αναγέννησης.
Δείτε επίσης: Παναγία η Αχειροποίητος: Ο αρχαίος χριστιανικός Ναός στη Θεσσαλονίκη, με την εικόνα που… δημιουργήθηκε με θεϊκή παρέμβαση (ΒΙΝΤΕΟ drone & ΦΩΤΟ)
3. Μονή Λατόμου ή Οσίου Δαυίδ – Ανω Πόλη
Στην Ανω Πόλη και στο τέρμα της οδού Αγίας Σοφίας βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία, η Μονή Λατόμου (ή Οσίου Δαυίδ όπως τη γνωρίζουν κάποιοι) που σύμφωνα με την παράδοση κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Η Μονή έχει αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη φήμη εξαιτίας ενός μοναδικού στα παγκόσμια χρονικά ψηφιδωτού, του έφηβου Ιησού Χριστού, ως όραμα του προφήτη Ιεζεκιήλ και γύρω του υπάρχουν οι τέσσερις Ευαγγελιστές.
Ανηφορίζοντας στα καλντερίμια, θα ακούσετε τις ακολουθίες από τα μεγάφωνα, ενώ όταν φτάσετε η θέα της Θεσσαλονίκης, με τις πιο κατανυκτικές ακολουθίες θα σας αποζημιώσουν.
Ο «κρυμμένος» από τα μάτια του κόσμου ναός, βρίσκεται στο κέντρο μίας όμορφης αυλής, η οποία είναι γεμάτη με ανθισμένα λουλούδια και μεγάλα δέντρα. Οι σπάνιες ιστορικές τοιχογραφίες, αλλά και η εξαιρετική θέα προς το Θερμαϊκό, αποτελούν πόλο έλξης για δεκάδες πιστούς αλλά και τουρίστες.
Δείτε επίσης: Αγιος Νικόλαος ο Ορφανός: Ο «κρυμμένος» βυζαντινός θησαυρός στα στενά της Ανω Πόλης με τις σπάνιες τοιχογραφίες (ΦΩΤΟ)
4. Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών – Ανω Πόλη
Στην Ανω Πόλη θα συναντήσετε επίσης και τον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά της, στην οδό Θεοτοκοπούλου, ακριβώς κάτω από τα τείχη, κοντά στο βυζαντινό λουτρό.
Πρόκειται για βυζαντινό Ναό του 14ου αιώνα, της περιόδου των Παλαιολόγων, ο οποίος στην πορεία του χρόνου έχει δεχθεί πολλές μετατροπές, γι’ αυτό και θυμίζει ελάχιστα το αρχικό κτίσμα. Αυτό που σίγουρα θα σας εντυπωσιάσει είναι ο καταπράσινος και περιποιημένος αυλόγυρός του με τα κάθε λογής πολύχρωμα λουλούδια.
Ο ναός αποτελείται από δύο ορόφους, τον ναό και την κάτω από αυτόν, κρύπτη και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη ναοδομία της Θεσσαλονίκης καθώς διαθέτει ημιυπόγεια κρύπτη. Το δυτικό και νότιο τμήμα της είναι νεότερο και το υπόλοιπο βυζαντινό.
Η είσοδος στην κρύπτη γίνεται από τη δυτική πλευρά της με κλίμακα. Η κρύπτη χρησίμευε ως τόπος ταφής των μοναχών, όπως δείχνουν τα αρκοσόλια, δηλαδή οι εσοχές που ανοίγονται στα τοιχώματά της. Σήμερα είναι αφιερωμένη στους Αγίους Θεοδώρους και λειτουργεί ως χώρος λατρείας.
Δείτε επίσης: Μονή Βλατάδων: Το βυζαντινό μοναστήρι με την πλούσια ιστορία και τη μοναδική θέα στη Θεσσαλονίκη (ΦΩΤΟ)
5. Ναός Προφήτη Ηλία – Ολυμπιάδος, Ανω Πόλη
Ο Προφήτης Ηλίας είναι ένας ακόμη ναός, που συμπεριλαμβάνεται στα Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μεγάλος και επιβλητικός, βρίσκεται στην Ανω Πόλη της Θεσσαλονίκης, σε ένα φυσικό ύψωμα στη συμβολή των οδών Ολυμπιάδος, Ιωάννου Βαρβάκη και Προφήτου Ηλία.
Ο επιβλητικός όγκος του και ο περίτεχνος τρούλος του, που τονίζονται με κεραμοπλαστικό διάκοσμο, ξεχωρίζουν. Χτίσθηκε το β’ μισό του 14ου αιώνα γύρω στο 1360 με 1370, από τον μοναχό Μακάριο Χούμνο, γόνο παλιάς οικογένειας της πόλης και από τις πλουσιότερες της αυτοκρατορίας.
Αρχιτεκτονικά ο ναός αποτελεί μοναδικό δείγμα στη Θεσσαλονίκη. Ανήκει στο τύπο του τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με πλάγιους χορούς, ρυθμός που είναι γνωστός ως αθωνικός ή αγιορείτικος, αφού επινοήθηκε από τον άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη που ήταν ο ιδρυτής της Μεγίστης Λαύρας.
Από τον τοιχογραφικό διάκοσμο, που χρονολογείται στο 1360-70, σώζονται ελάχιστα στοιχεία κυρίως στη λιτή και λιγότερα στον κυρίως ναό και στα παρεκκλήσια. Εικονίζονται σκηνές της παιδικής ηλικίας του Χριστού, των θαυμάτων και μεμονωμένοι Αγιοι. Τοιχογραφίες υπήρχαν και στις κόγχες της δυτικής εξωτερικής πλευράς της λιτής, από τις οποίες σώζονται δύο παραστάσεις με την Αγία Αννα, την Παναγία και τον Χριστό.
